پذیرش فرانسوی‌ها به افزایش عمق ساخت داخل

به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت ، چندی پیش برخی رسانه‌ها انگشت اتهام خود را به سمت قرارداد و مذاکره خودروسازان داخلی با شرکت‌های فرانسوی چرخاندند این در حالی است که هنوز جزییات دقیقی از قراردادها و مذاکره‌ها منتشر نشده، از سویی دیگر هنوز قراردادها به مرحله اجرا درنیامده تا موردارزیابی قرار گیرند. البته یکی از نگرانی‌های رسانه‌ها به پنهان کردن مفاد قراردادها به ویژه تفاهم ایران‌خودرو و پژو بازمی‌گردد و کلی‌گویی‌های پیرامون این مسئله به دل مشغولی‌ها دامن می‌زند. در حال‌حاضر قرارداد پژو با ایران‌خودرو و سیتروئن با سایپا نهایی شده و مذاکرات رنویی‌ها نیز در حال انجام است و به نظر می‌رسد طرف ایرانی و فرانسوی عجله‌ای برای نهایی کردن آن ندارند. در 3 ماه نخست امسال بر خلاف 9ماه آخر سال گذشته، خبری از رفت‌وآمد خودروسازان بنام خارجی به کشور و مذاکره آنها برای همکاری مشترک شنیده نمی‌شود بنابراین شاید به همین دلیل است که برخی رسانه‌ها ذره‌بین خودرو را دوباره روی خودروسازان فرانسوی قرار داده‌اند تا اطلاعات تازه‌ای به‌دست آورند.
بیشتر مسئولان و فعالان صنعت خودرو به قرارداد پژو و سیتروئن خوشبین بوده و پیش‌بینی می‌کنند تا کمتر از 2 سال دیگر اثرات آن در بازار ایران قابل مشاهده خواهد بود.
 
 
خودروسازان فرانسوی در کشور ریشه دارند
اکنون که خودروسازان فرانسوی در جلب نظر خودروسازان داخلی موفق بوده‌اند، این پرسش به وجود می‌آید که چرا شرکت‌های داخلی به فرانسوی‌ها چراغ سبز نشان داده‌اند. براساس سخنان سخنگوی شورای سیاست‌گذاری خودرو شاید یک علت، به ریشه‌دار بودن فعالیت این شرکت‌ها در ایران بازگردد. ساسان قربانی معتقد است دو خودروساز بزرگ فرانسوی نسبت به دیگر خودروسازان دنیا در ایران ریشه‌ای عمیق‌تر دارند به طوری که رنو با «رنو 5» و پژو با «ژیان» به ایران آمدند و روند فعالیت آنها ادامه یافت. به گفته این فعال صنعت قطعه‌سازی، حضور این خودروسازان باعث شد زنجیره تامین کشور با فناوری فرانسوی‌ها آشنا شود، به‌گونه‌ای که مشارکت‌هایی بین قطعه‌سازان ایرانی و فرانسوی شکل گرفت. بنابراین هنگامی‌که صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی یک شرکت خارجی در کشور ریشه‌دار می‌شود به‌راحتی نمی‌توان به قطع ریشه‌ها پرداخت. شکل‌گیری برخی ساختارهای خودروسازی کشور منطبق با ساختار این شرکت‌های فرانسوی، دلیل دیگری است که قربانی آن را عامل تمایل خودروسازان به سمت این شرکت‌ها دانسته و می‌گوید: در حال‌حاضر بسیاری از ساختارهای خودروسازان کشور نظیر ساختار مهندسی، خرید و... براساس راهبرد این دو شرکت فرانسوی شکل گرفته است. در این شرایط اگر نشان خودروسازی جدید تصمیم به سرمایه‌گذاری در کشور داشته باشد باید دوره زمانی را طی کند تا به شرایط پژو و رنو در ایران برسد. به‌طور طبیعی در انتخاب شرکای بین‌المللی این دو شرکت در اولویت قرار می‌گیرند بنابراین انتخاب آنها براساس پارتی‌بازی نخواهد بود. وی اضافه می‌کند: اکنون ایران‌خودرو و سایپا مذاکره‌ای متفاوت با این شرکت‌ها نسبت به گذشته داشته‌اند و شرکت رنو در زمینه مهندسی و تامین قطعه ساختارهایی قوی در کشور ایجاد کرد به طوری که قطعاتی که این شرکت به‌وسیله قطعه‌سازان ایرانی به تولید می‌رساند منطبق با استانداردهای جهانی است. به باور سخنگوی شورای سیاستگذاری صنعت خودرو، همکاری با شرکت‌هایی پیشینه فعالیت در کشور دارند نسبت به دیگر نشان‌های خودروسازی راحت‌تر است. البته نباید درها به سوی دیگر شرکت‌های بنام خودروسازی بسته شود اما شرکت‌هایی که در گذشته ارتباط قوی‌تری با خودروسازان و قطعه‌سازان کشور برقرار کرده، شانس بیشتری برای همکاری دارند. دو خودروساز بزرگ فرانسوی وعده عمق ساخت داخل بالا در کشور را داده‌اند به‌گونه‌ای که پژو مدعی شده داخلی‌سازی محصولاتش در ایران را به 70 درصد می‌رساند. رنو نیز در رقابتی تنگاتنگ اعلام کرده تصمیم به داخلی‌سازی 80 درصدی محصولات خود در کشور دارد. تمایل خودروسازان به عمق بالای ساخت داخل موضوعی است که قربانی آن را نقطه عطف قرارداد با خارجی‌ها می‌داند و معتقد است که اگر خودروساز خارجی تصمیم به ساخت داخل بالا برای نمونه 70 یا 80 درصد در کشور داشته باشد، باید به آن خوشامد گفت اما اگر خودروسازی برنامه تولید 10 یا در نهایت 20 هزار خودرو در کشور داشته باشد، از آنجایی که این تیراژ اقتصادی نیست و نمی‌توان برنامه ساخت داخل برای آن تعریف کرد، گزینه مناسبی برای همکاری مشترک نخواهد بود زیرا در این روش بازنده هستیم و بازار را از دست می‌دهیم. این دو شرکت برنامه ساخت داخل جدی و گسترده در ایران دارند بنابراین نسبت به دیگر شرکت‌ها در اولویت قرار دارند. اگرچه این قطعه‌ساز نسبت به رویکرد منتقدان در زمینه قراردادهای خودرویی اظهار بی‌اطلاعی می‌کند اما خطاب به مخالفان این موضوع می‌گوید که شاخص رسانه‌ها برای حمایت یا انتقاد از قراردادهای همکاری با خودروسازان خارجی باید میزان ساخت داخل باشد. هر اندازه این شاخص بیشتر باشد و رعایت شود به طور قطع در آن قرارداد نگاهی ملی نهفته است اما اگر شرکتی تنها برنامه فروش داشته باشد، در نهایت دود این فعالیت به چشم مردم می‌رود.
 
 
حمله غیرمستقیم به صنعت خودرو
سایه رکود مدت‌هاست بر اقتصاد کشور و البته بسیاری از کشورهای دنیا سایه افکنده است. در این شرایط برخی کارشناسان معتقدند با توجه به شرایط موجود اگر خودروسازی صاحبنام برای سرمایه‌گذاری در کشور اعلام آمادگی کند، نباید به‌راحتی از پیشنهادهایی که مطرح می‌کند، گذشت. مشاور انجمن خودروسازان ایران نیز موافق این مسئله است و می‌گوید: شرکت‌های خارجی شرایط خود برای سرمایه‌گذاری را اعلام کرده و اصراری به ماندن ندارند. در شرایط فعلی که اقتصاد کشور در رکود به سر برده و ریسک‌پذیر است، آیا سرمایه‌گذار داخلی حاضر به سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو شده است؟ در وضعیتی که هموطنان‌مان حاضر به سرمایه‌گذاری در کشور نیستند نباید به سرمایه‌گذاری خارجی پشت کرد. چرا که در دنیا سرمایه‌گذاری خارجی به رشد یک کشور کمک می‌کند و در ایران نیز وضعیت به همین شکل خواهد بود. داود میرخانی‌رشتی درباره رویکرد منفی منتقدان در عقد قرارداد با فرانسوی‌ها معتقد است افراد و رسانه‌هایی که مخالف سرمایه‌گذاری خارجی در کشور به ویژه صنعت خودرو هستند، به طور غیرمستقیم با انتقاد از جزییات این همکاری‌ها از جمله قراردادهایی که شرکت پژو با ایران‌خودرو و سایپا منعقد کرده است، به این صنعت حمله می‌کنند. به گفته مدیرعامل پیشین ایران‌خودرو، اکنون که به حضور خودروسازان فرانسوی در کشور انتقاد می‌شود باید به این مسئله توجه کرد که این خودروسازان نسبت به دیگر شرکت‌ها تمایل بیشتری به ماندن در ایران داشته‌اند. وی می‌گوید: در سال 62 با تمام خودروسازان دنیا با هدف تولید خودروهای آنها در ایران نامه‌نگاری انجام شد اما هیچ‌کدام از شرکت‌ها حاضر به این همکاری نشدند. اگرچه وضعیت فعلی نسبت به گذشته بسیار تغییر کرده اما به دلیل نبود امنیت سرمایه‌گذاری در کشور، کمتر تمایل به همکاری وجود دارد اما اکنون که این خودروسازان حاضر به سرمایه‌گذاری در کشور شده‌اند، اگر منتقدان این قراردادها را منفی ارزیابی کنند، مخالف دولت به شمار می‌روند. بر اساس آنچه در این گزارش مورد بررسی قرار گرفت، پیش‌داوری در ارتباط با انتخاب شریک خارجی خودروسازان داخلی اگرچه می‌تواند چشم خودروسازان را به چالش‌هایی که پیش‌رو دارند بیشتر باز کند اما از سویی مانند سنگ بزرگی است که مسیر پیشرفت این صنعت را می‌بندد. بنابراین منتقدان این موضوع، باید در کنار نگاه‌های نقادانه خود اظهارات غیرجناحی و واقع‌گرایانه ارائه دهند.