یک بام و دو هوای بانک‌های اروپا برای کار با ایران

به گزارش پدال نیوز به نقل از فارس، 4 ماه پیش همزمان با جشن اجرایی شدن برجام رئیس جمهور کشورمان از باز شدن یک هزار ال‌سی درست در همان روز اجرای برجام خبر داد که برای برخی از فعالان اقتصادی باورناپذیر بود و حتی اعلام شد که سوئیفت هنوز بین بانک‌های اروپایی و ایران برقرار نشده و حتی اعتبار اسنادی (LC)،‌ به سختی گشایش می‌شود.
 
انتقادها به این موضوع تا حدی بالا گرفت که بانک مرکزی در نخستین روزهای شروع به کار در سال 95، اصحاب رسانه را به اتاق سوئیفت بانک مرکزی دعوت کرد تا نحوه کار با سوئیفت که پس از رفع تحریم‌های مرتبط با مذاکرات هسته‌ای برقرار شده را در معرض دید خبرنگاران برای پاسخ به بسیاری از ابهامات قرار دهند.
 
درست پس از این مسئله برخی از فعالان اقتصادی مجدداً در رسانه‌ها عنوان کردند که سوئیفت و گشایش ال‌سی هنوز برای بخش خصوصی آن طور که باید، برقرار نشده و شاید برای بخش دولتی مشکلات برطرف شده است.
 
پدرام سلطانی عضو هیأت رئیسه اتاق ایران، در پاسخ به خبرنگار فارس در مورد مشکلات بخش خصوصی در زمینه کار با سوئیفت یا گشایش ال‌سی، اظهار داشت:‌کسانی که باز شدن سوئیفت را رد می‌کنند،‌ ابزار کار را نمی‌شناسند، چرا که سوئیفت ابزاری مخابراتی و بین‌بانکی است که توسط سازمانی در بروکسل انجام می‌شود و اطلاعات با سروری امن به نقاط مختلف دنیا منتقل می‌شود که در زمان تحریم این خدمات برای ایران قطع شده بود، ولی اکنون پس از اجرای برجام دوباره برقرار شده است.
 
وی در مورد برقرار نشدن روابط بانکی با بانک‌های بزرگ دنیا نیز این گونه پاسخ داد که فقط برقراری ارتباط از طرف ایران مهم نیست، بلکه پاسخ بانک‌های طرف مقابل هم مهم است، اما هنوز روابط کارگزاری ایرانی با بانک‌های خارجی نهایی نشده است و طرفین در حال مذاکره هستند و تنها چند کارگزار نهایی شده است.
 
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در پاسخ به اینکه برخی شیطنت‌های آمریکا را عامل مهمی در این زمینه می‌دانند، گفت: برخی موارد این گونه تلقی شده که آمریکا اجازه کار با ایران را نمی‌دهد، اما نباید فراموش کرد که برخی تحریم‌ها مربوط به تحریم‌های اولیه آمریکا پس از انقلاب است که امکان مبادله با ایران را منع کرده و حتی از دلار برای مبادلات نمی‌توان استفاده کرد و چند بانک اروپایی هم که این کار را انجام داده‌اند، جرائم سنگینی را پرداخته‌اند.
 
وی اضافه کرد: از آنجایی که بانک‌ها منفعت خود را در نظر می‌گیرند، هنوز انگیزه نفع مادی کار با ایران برای بانک‌های بزرگ اروپایی محرز نشده و منتظر شفاف‌سازی آمریکا هستند و حتی قرار است نمایندگانی از خزانه‌داری آمریکا با اروپایی‌ها جلساتی را برگزار کنند، تا خط و مرزهای کار با ایران مشخص شود.
 
سلطانی در خلال توضیحات خود به مشکل دیگری که بانک‌های بزرگ اروپایی با آن مواجه هستند، اشاره کرد و گفت: در تحریم‌های اولیه آمریکا تعدادی از اشخاص و شرکت‌های ایرانی در لیست منع همکاری قرار گرفته‌اند و این بانک‌ها نمی‌دانند که هر فرد یا شرکتی چقدر ممکن است با لیست تحریمی مرتبط باشد، تا با او همکاری کنند.
 
در عین حال مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران هم در مورد برقرار نشدن سوئیفت و ال سی به ویژه برای فعالان بخش خصوصی این گونه توضیح داد: این موج رسانه ای که برخی به راه انداخته‌اند و می‌گویند سوئیفت هنوز باز نشده از بی‌اطلاعی افراد است چون سوئیفت تنها یک مسیر بود که بسته بود و باز شده است.
 
ترس بانک‌ها درجه یک از معامله با شرکت‌های ایرانی
 
وی تصریح کرد: بانک های درجه دو و سه خارجی به راحتی با ما کار می‌کنند و ال سی هم گشایش می‌یابد، اما بانک‌های بزرگ هنور مشکل دارند و علت آن فقط تحریم های مرتبط با مسائل هسته‌ای نیست، بلکه تحریم‌های اولیه آمریکا هم هست که از همان ابتدا یک سری افراد و شرکت‌های ایرادی را جزء لیست خود قرار دارند و اکنون تفکیک این لیست‌ها و کالاها برای بانک‌ها خارجی راحت نیست و می‌ترسند برای این افراد یا کالاها ال سی گشایش دهند.
 
وی به توافق بین آقای ظریف وزیر امور خارجه کشورمان و جان کری برای تعیین کمیته‌های اشاره کرد که این کمیته بتواند نام شرکت‌ها و کالاهایی را که در تحریم‌های مختلف مشخص کنند.
 
رئیس اتاق بازرگانی تهران همچنین در مورد استفاده از دلار در سیستم بانکی کشورمان هم گفت که ظاهرا قرار است با واسطه و از طریق کانال‌هایی استفاده از دلار در سیستم بانکی آزاد شود.
 
خوانساری همچنین در مورد تک نرخی شدن به صراحت گفت که اراده‌ای در دولتمردان برای این کار نمی‌بیند.
 
وی در پاسخ به اینکه ارز دو نرخی و تفاوت 500 تومانی نرخ ارز سودهای کلانی برای برخی در پی داشته و چقدر این موضع برای مانع تراشی در تک نرخی شدن ارز موثر است، اذعان داشت که این موضوع خود یکی از موانع رشد سرمایه‌گذاری در اقتصاد است.
 
محمد لاهوتی رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در مورد آخرین وضعیت سوئیفت و ال‌سی به خبرنگار فارس گفت: اکنون مشکلی از نظر برقراری سوئیفت برای بانک‌های ایرانی وجود ندارد و اگر به سایت سوئیفت هم مراجعه کنید، سوئیفت‌کدهای بانک‌های ایرانی قابل رویت است.
 
وی به این نکته اشاره کرد که پس از برجام روابط بانکی با کشورهایی همچون چین، هند، پاکستان و ترکیه که در شرایط تحریم هم با ایران ارتباط داشتند، تسهیل شده و گشایش اعتبار اسنادی برای ایران‌ها به سهولت انجام می‌شود، اما ارتباط با بانک‌های اروپایی هنوز با مشکل مواجه است.
 
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در توضیح بیشتر این موضوع تصریح کرد: بانک‌های ایرانی برای ایجاد کارگزاری در کشورهای اروپایی تنها توانسته‌اند، با بانک‌های کوچک ارتباط برقرار کنند، در حالی که برای موضوعاتی همچون فاینانس و ریفاینانس باید بتوانیم با بانک‌های بزرگ اروپایی ارتباط بگیریم که اکنون عملا نتوانسته‌ایم، از این فرصت استفاده کنیم.
 
لاهوتی با بیان اینکه اکنون مشکل استفاده از دلار نیز باید در سیستم بانکی حل شود، اضافه کرد:‌ رئیس کل بانک مرکزی در ملاقات روز گذشته خود با رئیس خزانه‌داری آمریکا این موضوع را مطرح کرده‌اند، تا بتوانیم از دلار به صورت جهانی استفاده کنیم، چرا که به دلیل سلطه دلار در اقتصاد جهانی اگر این اتفاق نیفتد، بسیاری از مشکلات پا برجا خواهد ماند.
 
او همچنین در مورد تک‌نرخی شدن ارز گفت:‌ با وضع موجود بعید به نظر می‌رسد که ارز به این زودی‌ها تک نرخی شود، چون به نظر می رسد دولت فعلا در انتظار برطرف کردن ارتباطات بانکی است، تا از منابع ارزی برای تنظیم بازار استفاده کند.
 
لاهوتی بر این نکته تاکید کرد که اگر نرخ ارز در کنار تک نرخی شدن واقعی نشود، دوباره بازار با ارز چند نرخی مواجه خواهد شد و دولت باید نرخ ارز را به سمت ارز آزاد و نه مبادله‌ای ببرد.