طبق آمار اعلامی، ایران خودرو، سایپا و پارسخودرو توانستهاند طی دیماه امسال، در مجموع 85 هزار و 510 دستگاه انواع محصولات سواری را تولید کرده و نسبت به ماه قبل از آن، افزایشی 4/ 26 درصدی را تجربه کنند. در حالت تفکیکی اما ایران خودروییها در دیماه امسال 54 هزار و 189 دستگاه محصول سواری را به تولید رساندهاند تا در مقایسه با آذر ماه 6/ 43 درصد افزایش تیراژ را تجربه کرده باشند. از سایپا نیز خبر میرسد که این شرکت در اولین ماه زمستان امسال 20 هزار و 732 دستگاه تیراژ داشته و با این حساب نسبت به آذر ماه تنها 4/ 4 درصد افزایش تولید داشته است. همچنین پارسخودروییها نیز که تیراژی 12 هزار و 589 دستگاهی را طی دیماه از خود به جا گذاشتهاند، 2/ 10 درصد نسبت به آخرین ماه پاییز امسال افزایش تولید را تجربه کردهاند. با توجه به آمار منتشره، مشخص میشود سه خودروساز بزرگ کشور با وجود بهبود روند ماهانه تولید، با کاهش تیراژ در 10 ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبهرو شده و از برنامه موردنظر عقب ماندهاند. طبق برنامهریزی وزارت صنعت، خودروسازان باید تا پایان سال یک میلیون و 400 هزار دستگاه انواع محصول را به تولید برسانند که با توجه به آمار فعلی، رسیدن به این هدف محال بهنظر میرسد. به اعتقاد کارشناسان، کاهش تولید خودروسازان کشور طی 10 ماه امسال و عقب ماندنشان از برنامه، جدای از مسائل و مشکلات مربوط به تولید، به افت تقاضا در بازار خودرو نیز مربوط میشود. بهعبارت بهتر، یکی از عوامل اصلی افت تولید خودروسازان، کاهش تقاضا و در نتیجه کم شدن فروش آنها بود؛ بنابراین تا زمانی که خرید و فروش رونق نگیرد، امیدی به بالا رفتن تولید (مطابق با ظرفیت موجود) نیست.
دنا جور سمند و رانا را کشید
نگاهی بیندازیم به جزئیات آمار تولید 10 ماهه خودروهای سواری کشور، تا مشخص شود این خودروها چه افت و خیزی را تجربه کردهاند. آن طور که آمار میگوید، ایران خودروییها در 10 ماه امسال، 387 هزار و 580 دستگاه انواع محصولات سواری را به تولید رساندهاند و با این حساب، کاهشی 4/ 8 درصدی را نسبت به مدت مشابه به خود میبینند. در بین محصولات تولیدی این شرکت، تیراژ پژو 206 (در مجموع مدلهایهاچبک و صندوقدار) چهار دهم درصد کاهش پیدا کرده است؛ بهنحویکه ایران خودروییها طی 10 ماه امسال، 85 هزار و 16 دستگاه از این محصول را تولید کردهاند. گفته میشود پژو قصد دارد در دور جدید شراکت خود با ایران خودرو، تولید پژو 206 را همچنان ادامه دهد. اما دیگر محصول پژویی ایرانخودرو یعنی پژو پارس نیز تیراژی 94 هزار و 966 دستگاهی را در 10 ماه امسال تجربه کرده است. پارس با وجود این آمار تولید، با کاهش 23 درصدی تیراژ در 10 ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبهرو شده تا دیگر پرتیراژترین محصول آبیهای جاده مخصوص نباشد. به جز تبریز، سایر سایتهای شهرستانی ایران خودرو، پارس را به تولید میرسانند و این در حالی است که بیشترین تیراژ آن به سایت مرکزی و کمترین نیز متعلق به فارس است، اما پژو 405 نیز یکی دیگر از محصولات پژویی ایرانخودرو در 10 ماه امسال به حساب میآید که علاوهبر سایت مرکزی، در مشهد نیز تولید میشود. این خودرو طبق آمار منتشره، تیراژی 95 هزار و 254 دستگاهی در 10 ماه امسال داشته تا در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایشی حدودا دو دهم درصدی را تجربه کند. 405 در حال حاضر پرتیراژترین محصول ایران خودرو به شمار میرود و اگرچه محصولی قدیمی است، اما همچنان نزد مشتریان ایرانی خریدار دارد. این در حالی است که ظاهرا پژوییها قصد ادامه تولید این محصول را در دور جدید شراکت خود با آبیهای جاده مخصوص، نداشته و جایگزینی نیز برای آن معرفی نکردهاند.
کاهش تولید محصولات پژو اما در شرایطی است که ایران خودروییها در تولید سمند نیز با کاهش تولید روبهرو شدهاند. آمار میگوید، در مجموع 69 هزار و 482 دستگاه سمند در ایران خودرو تا پایان دیماه به تولید رسیده و این نشان میدهد تیراژ این محصول به اصطلاح ملی، 3/ 18 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است. سمند اگرچه محصول داخلی ایران خودرو به شمار میرود، اما طی این سالها معمولا تیراژی کمتر از 405 و پارس و حتی 206 داشته است.اما به مشهد برویم و ببینیم ایران خودروییها در این سایت خود چه کارنامه تولیدی را به جا گذاشتهاند. آنطور که آمار میگوید، سایت خراسان ایرانخودرو تا پایان دیماه امسال یک هزار و 94 دستگاه سوزوکی گرندویتارا را مونتاژ کرده تا تولید این شاسیبلند ژاپنی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به بیش از دو برابر برسد. این شرکت البته تیراژهایما (شاسیبلند چینی و جدید ایران خودرو) را به 326 دستگاه رسانده است.هایما که از تابستان امسال میهمان ایران خودرو شده، به شرکتهایماموتور چین تعلق دارد و باید منتظر ماند و دید آیا میتواند در بازار خودرو کشور جایی مناسب برای خود دست و پا کند. این خودرو در حال حاضر رقیبانی مانند جک، تیگو 5 و BYD دارد که اتفاقا آنها نیز چینی به شمار میروند.
اما آنطور که آمار 10 ماهه تولید روایت میکند، ایران خودرو در تولید دنا با رشد و در تولید رانا با افت مواجه شده است. طبق آمار منتشره، رانا با تیراژی 12 هزار و 630 دستگاهی در 10 ماه امسال، کاهشی 6/ 44 درصدی را تجربه کرده تا مشخص شود این محصول هنوز از روند کاهشی تیراژ، خلاصی نیافته است. کاهش تولید رانا در شرایطی است که دنا بهعنوان دیگر محصول داخلی ایران خودرو، توانسته با افزایش تیراژ مواجه و به نوعی جور سمند و رانا را (در جمع محصولات داخلی ایران خودرو) بکشد. طبق آمار اعلامی، دنا توانسته تیراژی 13 هزار و 916 دستگاهی را تا پایان دیماه امسال از خود به جا بگذارد. با توجه به این آمار، دنا نسبت به 10 ماهه سال گذشته با رشد تولیدی بیش از 373 درصد مواجه شده است. این خودرو که سال گذشته روانه بازار شد، ابتدا افزایش قیمتی شدید (در بازار) دامانش را گرفت، اما رفته رفته با بالا رفتن عرضه، از قیمت آن کاسته شد.
افت تیراژ پراید و تیبا
به سایپا برویم و ببینیم در دومین خودروساز بزرگ کشور چه خبر است. به روایت آمار، سایپاییها در 10 ماهه امسال 173 هزار و 852 دستگاه انواع محصولات سواری را به تولید رساندهاند تا نسبت به مدت مشابه سال گذشته، سه دهم درصد کاهش تیراژ را تجربه کنند. همچنین پارسخودرو که زیرمجموعه سایپا بهشمار میرود، طی10 ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته، کاهشی سه دهم درصدی به خود دیده تا در بین غولهای جاده مخصوص، پایینترین تیراژ و در عین حال کمترین نرخ کاهش را داشته باشد. در بین محصولات تولیدی گروه سایپا، رکورد تیراژ همچنان در دست پراید قرار دارد، خودرویی که البته با افت تولید در 10 ماه امسال مواجه شده است. به روایت آمار، سایپا و پارسخودرو در مجموع 163 هزار و 294 دستگاه پراید را تا پایان دیماه امسال به تولید رساندهاند که این موضوع از کاهش 3/ 21 درصدی این خودرو حکایت دارد. در حالت تفکیکی اما پارسخودروییها با تیراژی 59 هزار و 491 دستگاهی، 6/ 20 درصد کاهش تیراژ را در تولید پراید تجربه کردهاند و این در حالی است که سایپا، 103 هزار و 803 دستگاه از این خودرو را به تولید رسانده و در نتیجه 7/ 21 درصد از تولید پراید این شرکت کم شده است.
پراید اگرچه با افت تیراژ روبهرو شده، اما همچنان بیشترین تعداد تولید را در خودروسازی کشور در اختیار دارد، هرچند ظاهرا قرار است از سال 96 به تدریج از تیراژ آن کاسته شود. در کنار پراید اما تیبا نیز با افت تیراژ روبهرو شده، چه آنکه سایپاییها در 10 ماه امسال 62 هزار و 666 دستگاه از این محصول را به تولید رساندهاند تا در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افتی حدودا 2/ 11 درصدی را تجربه کرده باشند. تیبا علاوهبر سایت مرکزی سایپا، در سایت کاشان این شرکت نیز به تولید میرسد. سه هزار و 708 دستگاه از تیباهای تولیدی در 10 ماه امسال، دوگانه سوز بودهاند که همه آنها در سایت کاشان به تولید رسیدهاند. اما افت تولید پراید و تیبا در شرایطی است که سایپا تا پایان دیماه امسال چهار هزار و 946 دستگاه سراتو را به تولید رسانده و با این حساب توانسته تیراژ این مونتاژی کرهای را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته بیش از چهار و نیم برابر کند. بخشی از سراتوهای مونتاژی، اتومات و بخش دیگر دنده معمولی هستند. علاوهبر این خودرو، سایپاییها به همراه زیرمجموعه خود (پارسخودرو)، محصولی به نام برلیانس را نیز مونتاژ میکنند، خودرویی چینی که در 10 ماه امسال تیراژی شش هزار و 668 دستگاهی داشته است. در حالت تفکیکی، سایپاییها یک هزار و 157 دستگاه و پارسخودروییها نیز پنج هزار و 511 دستگاه برلیانس را تا پایان دیماه امسال مونتاژ کردهاند. دیگر محصول سایپا به نام آریو نیز در 10 ماه امسال، یک هزار و 280 دستگاه تیراژ داشته است که نشان میدهد نارنجیهای جاده مخصوص توانستهاند تولید این محصول را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 5/ 10 برابر کنند. این خودرو در سایت بن رو سایپا به تولید میرسد و شنیده میشود که قرار است به ناوگان تاکسیرانی کشور بپیوندد.
تندر بالا رفت
نگاهی هم به اوضاع تولید تندر-90 در 10 ماهه امسال بیندازیم. آنطور که آمار میگوید، تندر-90 طی بازه زمانی موردنظر 37 هزار و 872 دستگاه تیراژ داشته و این آمار سبب شده تولید خودرو موردنظر در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، 7/ 61 درصد افزایش پیدا کند. در حالت تفکیکی اما ایران خودروییها با تیراژی 15 هزار و 857 دستگاهی توانستهاند افزایشی 7/ 75 درصدی را در تولید تندر-90 رقم بزنند و پارس خودروییها نیز که 22 هزار و 15 دستگاه از این محصول را تولید کردهاند، 6/ 52 درصد افزایش تیراژ را به خود میبینند.