چرا خودرو روی ویبره می‌رود‌؟!

به گزارش پدال نیوز، دسته موتور(Engine Anchor Mount) به قطعاتی در خودرو گفته می‌شود که وظیفه تحمل وزن پیشرانه و جعبه دنده را داشته وهمچنین اتصال آنها با  بدنه خودرو را ممکن می‌سازند. اما موضوع به همینجا ختم نمی‌شود. پیشرانه‌ هنگام تولید نیرو و جعبه دنده ‌‌هنگام انتقال آن نیرو و همچنین در عبور از دست‌انداز‌های موجود در خیابان‌ها تحت تنش‌های فراوان قرار دارند. از این رو پیشرانه و جعبه دنده باید دارای خلاصی‌های جزئی و البته حساب‌شده به منظور دفع این تنش‌ها و ضربات باشند. این وظیفه مهم نیز برعهده دسته موتورهاست.
 
به طور کلی 2 نوع دسته موتور وجود دارد:
1- دسته موتورهای هیدرولیکی
2- دسته موتورهای لاستیکی. به این منظور که دسته موتورها ازطریق دفع ضربات و ارتعاشات وارده از طریق کمک‌های هیدرولیکی ‌یا اتصالات لاستیکی که به شکی ویژه طراحی شده‌اند از آسیب دیدن و عملکرد نامناسب مجموعه انتقال نیرو جلوگیری می‌کنند.
تعداد، محل قرارگیری و شکل ظاهری دسته موتورها در خودروهای دارای ساختارهای متفاوت انتقال نیرو مثل پیشرانه جلو، محرک جلو، محرک عقب و... با یکدیگر کاملا متفاوت است. به عنوان مثال، در خودروهایی که پیشرانه آنها به صورت عرضی نصب شده است (مانند اکثر اتومبیل‌های محرک جلو) 3‌عدد دسته موتور وظیفه تحمل فشار ناشی از کارکرد پیشرانه و جعبه دنده را برعهده دارند.
دسته موتور بالایی معمولا از نوع هیدرولیکی است و بیشترین فشار پیشرانه ‌روی این دسته موتور است‌؛ در نتیجه بیشترین آمار خرابی یا به اصطلاح پارگی نیز به همین دسته موتور مربوط می‌شود.  
دسته موتور زیرین وظیفه خنثی‌کردن لگد و تکان‌های پیشرانه و همچنین تحمل وزن مجموعه انتقال نیرو را بر عهده دارد و پس از دسته موتور بالایی متحمل بیشترین حد فشار است.
دسته موتور دیگر معمولا وظیفه تحمل وزن گیربکس را داشته و کمتر از سایر دسته موتورها دچار خرابی می‌شود.
 
نشانه‌های خرابی دسته موتور‌ها
زمانی که یک ضربه موتور هیدرولیکی دچار نشتی روغن شود و یا زمانی که دسته موتور لاستیکی بر اثر تنش و جابه‌جایی‌های فراوان دچار از هم گسیختگی شود باید در سریع‌ترین زمان ممکن با نمونه سالم تعویض شود در غیر این صورت آسیب‌های احتمالی بسیار هزینه‌بر خواهد بود. اولین نشانه خرابی یا پارگی دسته‌موتورها لرزش غیر‌طبیعی پیشرانه و بروز سر و صدا‌های غیرعادی از سیستم انتقال نیرو مخصوصا به هنگام عمل نیم کلاچ‌کردن، گرفتن ناگهانی کلاچ و یا ‌هنگام ترمز‌گیری است. البته وابسته به اینکه کدام دسته موتور شکسته باشد، خاموش‌شدن پیشرانه به هنگام ترمزگیری نیز محتمل است.
در صورتی که هنگام نیم‌کلاچ کردن یا شتاب‌گیری تکان‌های ناگهانی (لگد) را در پیشرانه خودرو احساس کنید، امکان پارگی دسته موتور زیرین وجود دارد.
همچنین در صورت پارگی دسته موتور بالایی علاوه بر لرزش‌های غیر عادی و صدای ویبره در داخل اتاق‌، ممکن است در دست‌انداز‌ها نیز صدای تقه از سمت  راست خودرو احساس شود که در این صورت معمولا یکی از عوامل ایجاد این صدا را می‌توان به پارگی دسته موتور نسبت داد. از دیگر نشانه‌های خرابی پایه‌های موتور لرزش دسته دنده در خودرو‌های گیربکس دستی است‌ که معمولا لرزش در دنده‌های 2 و 4 اتفاق می‌افتد.
بعد از اینکه هر یک از نشانه‌های بالا را در خودرو مشاهده کردید نوبت به بازرسی دسته موتور‌ها می‌رسد.
بررسی دسته موتور بالایی در عموم خودرو‌ها راحت و در دسترس است‌. اگر از نوع هیدرولیکی ‌و پارگی آن شدید باشد‌، ممکن است اطراف آن کمی روغنی شده باشد و همچنین از ظاهر آن می‌توان به سلامت آن پی برد. تعویض این دسته موتور نیز کاری نسبتا کم زحمت است.
اما دسته موتور زیری کمی غیر قابل دسترس است و برای بررسی آن در برخی خودرو‌ها  حتما نیاز به جک یا چال سرویس دارید.
همواره به خاطر داشته باشید بی محلی به آسیب دیدگی ‌‌یا پارگی دسته موتورها در طولانی‌مدت می‌تواند به سادگی منجر به پارگی سایر دسته موتو‌ها شود که اگر ‌ هنگام حرکت خودرو رخ دهد سوا از آسیب‌دیدگی‌های جانی احتمالی، قفل‌شدن جعبه دنده خودرو در یکی از دنده‌ها به دلیل به هم خوردن اهرم‌بندی سیستم صفحه کلاچ (در خودرو‌هایی که مکانیسم کلاچ آنها سیمی ‌یا اهرمی است) کمترین آسیب و خرد شدن جعبه دنده هزینه‌بر‌ترین مشکلی خواهد بود که بر اثر پارگی دسته موتور بروز می‌کند.
 
عوامل خرابی دسته موتورها
به طور کلی دسته موتور‌ها اعضای سخت‌جانی هستند اما اگر آنها را تحت فشار بگذاریم، ممکن است زود‌تر از عمر طبیعی به مشکل بخورند!
شتاب‌گیری ناگهانی، هرزگردی و معکوس کشیدن‌های غیرحرفه‌ای از مهم‌ترین عوامل فشار مضاعف بر دسته موتورها و کاهش عمر آنهاست. چراکه در اجرای تمامی این موارد پیشرانه به‌صورت ناگهانی تحت حداکثر گشتاور چرخشی میل‌لنگ قرار گرفته و به شدت و سرعت زیاد جابه‌جا می‌شود.
در صورت خرابی دسته موتور‌ها حتما باید آنها را با نمونه‌های اصلی و با کیفیت عوض کرد در غیر این صورت تعویض آنها به کاری روزمره برای شما مبدل می‌شود.
 
* امیرحسین کریمی