جهت یابی با کاهش زیان تولید خودروسازان

در پاسخ به این سوال عملکرد بهاره تولید‌کنندگان را مورد بررسی قرار دادیم‌. سه خودروساز بزرگ کشور در خرداد‌ماه 203 هزار و 500 دستگاه خودرو تولید کردند که به نسبت برنامه وزارت صمت مبنی بر تولید یک میلیون و 250 هزار دستگاهی تا پایان سال 1400، حدود 27 درصد از برنامه عقب مانده‌اند. همچنین آمارها از افت 22 درصدی فروش سه خودروساز بزرگ کشور در بهار سال جاری حکایت دارد. بنابراین آمارهای تولید و فروش بهاره خودروسازان بیانگر آن است که سه تولید‌کننده بزرگ کشور همچنان در این دو حوزه از برنامه‌ریزی وزارت صمت عقب مانده‌اند.

جزئیات پیش‌بینی فروش خودروسازان

بررسی اطلاعات شرکت‌های خودروساز در سایت کدال سازمان بورس در ارتباط با برآورد فروش آنها تا پایان سال جاری نشان می‌دهد بیشتر بار فروش روی دوش ایران‌خودرو قرار دارد. ایران‌خودرویی‌ها پیش‌بینی کرده‌اند تا پایان سال جاری در مجموع 497 هزار و 400 دستگاه از انواع خودروهای سواری خود را به بازار عرضه خواهند کرد. این تعداد فروش به آن معناست که طی سال جاری آبی‌های جاده مخصوص به تنهایی بیش از 52 درصد فروش سال را بر عهده دارند. بعد از ایران‌خودرو، خودروسازی سایپا در جایگاه دوم قرار دارد. نارنجی‌های جاده مخصوص برآورد کرده‌اند طی سال جاری در مجموع 341 هزار و 300 دستگاه از محصولات خود را برای فروش به بازار عرضه کنند. بنابراین این خودروساز سهمی حول و حوش 36 درصدی از فروش را در بازار خواهد داشت. همچنین پارس‌خودرویی‌ها پیش‌بینی کرده‌اند 116 هزار و 660 دستگاه خودرو تا پایان سال عرضه خواهند کرد. به عبارت دیگر سهم این خودروساز از برآورد فروش خودروسازان در سال جاری حدود 12 درصد خواهد بود.

حال سراغ جزئیات فروش تا پایان سال 1400 می‌رویم‌. از ایران‌خودرو شروع می‌کنیم. این خودروساز در مقایسه با سال گذشته رشدی حدود 7 درصدی را در عرضه محصولاتش به بازار پیش‌بینی کرده است. در میان محصولات حاضر در سبد محصولاتی این خودروساز بیشترین سهم فروش برای گروه پژو برآورد شده است. آبی‌های جاده مخصوص برآورد کرده‌اند طی سال جاری حدود 282 هزار و 400 دستگاه از محصولات خود با برند پژو را به فروش برسانند. این به آن معناست که بیش از 56 درصد فروش ایران‌خودرو در سال جاری به فروش محصولات حاضر در سبد این گروه اختصاص دارد. اما مقایسه برآورد فروش ایران‌خودرو برای این گروه خودرویی در مقابل فروش محقق شده گروه پژو در سال گذشته حکایت از افت حدود 16 درصدی محصولات این گروه خودرویی دارد. براساس برنامه پیش‌بینی شده آبی‌های جاده مخصوص در سال 1400 در مجموع حدود 53 هزار و 900 دستگاه کمتر از محصولات تولیدی با برند پژو را به فروش می‌رسانند. آنچه مشخص است در طول سه سال گذشته همراه با افزایش هزینه‌های تولید و قیمت‌گذاری دستوری، بیشتر محصولات پژو در شرکت ایران‌خودرو با ضرر و زیان تولید شده است‌. بر این اساس سال گذشته نیز که شورای رقابت در سه مرحله مجوز افزایش قیمت به خودروسازان داد باز هم محصولات گروه پژو با زیان تولید به بازار عرضه می‌شد‌. با توجه به برنامه غیررسمی تولید که از سوی برخی از دست‌اندرکاران صنعت خودرو فاش شده، در سال جاری خودروسازان بنا دارند بیشتر بر تولید محصولات کم زیان متمرکز شوند. بنابراین کاهش تولید محصولات پژو تا پایان سال 1400 می‌تواند در همین راستا باشد. اما آن‌طور که در صورت‌های مالی ایران‌خودرو آمده این خودروساز برنامه فروشی برای تنها محصول تجاری سبک خود یعنی وانت آریسان در سال جاری ندارد. البته مشخص نیست غول آبی جاده مخصوص به دنبال رونمایی از یک محصول تجاری سبک دیگر است یا اینکه دیگر انگیزه‌ای برای ادامه تولید این خودروی تجاری سبک ندارد. در حالی‌که تولید گروه پژو در برآورد ایران‌خودرویی‌ها با افت همراه است مشاهده می‌شود که فروش رانا طی سال جاری در مقایسه با سال گذشته رشدی در حدود 215 درصد را تجربه خواهد کرد. آبی‌های جاده مخصوص برنامه‌ریزی کرده‌اند تا پایان سال جاری در مجموع 39 هزار دستگاه رانا به فروش برسانند. فروش این تعداد رانا در حالی پیش‌بینی شده است که بررسی صورت‌های مالی این خودروساز نشان می‌دهد فروش رانا در سال گذشته حول و حوش 12 هزار و 300 دستگاه بوده است.

رشد 215 درصدی فروش رانا که در برنامه فروش آبی‌های جاده مخصوص پیش‌بینی شده است کاملا نشان می‌دهد که این خودروساز به دنبال این است که از عرضه محصول ضرردهی مانند گروه پژو بکاهد و تمرکز خود را روی تولید محصولی مانند رانا قرار دهد که از ناحیه آن زیانی متوجه شرکت نمی‌شود. بررسی صورت‌های مالی ایران‌خودرو در سال گذشته گویای این نکته است که این شرکت در تولید رانا نه تنها زیانی را در صورت‌های مالی خود ثبت نکرده است که توانسته از ناحیه فروش این خودرو سود نیز کسب کند. با توجه به این مساله مدیران ایران‌خودرو در تلاش هستند در سال جاری عرضه رانا را تا جایی که امکان دارد افزایش دهند تا سود بیشتری را به حساب خود واریز کنند.

اما پیش‌بینی فروش گروه سمند هم از رشد حکایت دارد. آبی‌های جاده مخصوص برآورد کرده‌اند که در سال جاری 81 هزار دستگاه انواع سمند تولیدی خود را در بازار عرضه کنند. چنانچه ایران‌خودرویی‌ها بتوانند فروش این تعداد سمند را در سال جاری محقق کنند به نسبت سال گذشته فروش سمند را حدود 47 درصد افزایش داده‌اند. آبی‌های جاده مخصوص طی سال 99 در مجموع 55 هزار دستگاه انواع محصولات حاضر در گروه سمند را به بازار عرضه کردند.

از آنجا‌ که ایران‌خودرو یک عضو جدید به نام سمند سورن پلاس را در سال گذشته به این گروه خودرویی اضافه کرد و به نظر می‌رسد از ناحیه فروش این محصول جدید نیز زیانی متوجه این خودروساز نشود، بنابراین رشد فروش گروه سمند را باید به دلیل تمرکز ایران‌خودرویی‌ها روی تولید سمند سورن پلاس دانست.

بنابراین این خودروساز در تلاش است فروش سمند را در سال جاری به نسبت مدت مشابه سال گذشته حدود 26 هزار دستگاه افزایش بدهد که بخش عمده آن می‌تواند به دلیل تولید سمند سورن پلاس باشد(این محصول جدید در تمامی فروش‌های فوق‌العاده ایران‌خودرو در سال جاری حضور داشته است‌). طبق برنامه‌ریزی ایران‌خودرو فروش دیگر محصول این خودروساز یعنی دنا نیز در سال جاری قرار است با رشد همراه شود. آبی‌های جاده مخصوص سال گذشته توانستند حدود 50 هزار و 700 دستگاه دنا را به بازار عرضه کنند. اما امسال ایران خودرویی‌ها فروش 70 هزار دستگاه دنا را هدف‌گذاری کرده‌اند. در میان محصولات دنا در حال حاضر شاهد حضور دنا پلاس توربو شارژ با گیربکس اتومات هستیم. این محصول نیز جزو محصولات سودده ایران‌خودرو محسوب شده و رشد قیمت قابل ملاحظه‌ای نیز به خود دیده است. بنابراین رشد فروش دنا نیز به واسطه تولید عرضه این خودرو در سال جاری رقم خواهد خورد.

بنابراین این خودروساز به دنبال تحقق رشدی در حدود 38 درصدی در فروش دنا است.

ایران‌خودرویی‌ها به طور مشخص اعلام نکردند در سال جاری فروش چه تعداد از محصول نوبرانه خود یعنی تارا را هدف‌گذاری کرده‌اند.

حال سراغ خودروسازی سایپا می‌رویم. نارنجی‌های جاده مخصوص طی سال جاری در قیاس با سال گذشته برای خود رشد فروش حدود 15 درصدی را پیش‌بینی کرده‌اند.

این خودروساز به دنبال این است که طی سال 1400 فروش محصولات خود را به 341 هزار و 300 دستگاه برساند. این در‌حالی‌ است که سایپایی‌ها سال گذشته نزدیک به 297 هزار و 800 دستگاه از انواع محصولات خود را به فروش رساندند. نگاهی به برآورد فروش این خودروساز برای سال جاری نشان می‌دهد عمده تمرکز این خودروساز در بخش فروش روی محصولات حاضر در خانواده x200 یا همان تیبا است. غول نارنجی جاده مخصوص پیش‌بینی کرده طی سال جاری در مجموع 248 هزار دستگاه از اعضای حاضر در خانواده x200 را به بازار عرضه کند. چنانچه این خودروساز بتواند این هدف‌گذاری خود را محقق کند می‌تواند فروش خانواده x200 را در سال جاری به نسبت سال گذشته حدود 17 درصد رشد دهد. خانواده x100 نیز در حال حاضر تنها با یک عضو یعنی پراید 151 یا همان وانت پراید در صورت‌های مالی این خودروساز حضور دارد.  بررسی‌ها نشان می‌دهد برآورد فروش خانواده X100 در سال جاری به نسبت مدت مشابه سال گذشته افتی حول و حوش 66 درصدی را تجربه می‌کند. دلیل این امر هم مشخص است، زیرا دیگر اعضای سواری حاضر در این خانواده، تولید نمی‌شوند. نارنجی‌های جاده مخصوص در هدف‌گذاری خود برای سال 1400 پیش‌بینی کرده‌اند که 65 هزار دستگاه از محصول نوبرانه خود یعنی شاهین را به فروش برسانند.

حال سراغ ریز برآورد فروش سومین خودروساز بزرگ کشور یعنی پارس خودرو می‌رویم. این خودروساز پیش‌بینی کرده که فروش خود در سال جاری را به نسبت سال گذشته حدود 25 درصد افزایش دهد. بررسی صورت‌های مالی پارس‌خودرو نشان می‌دهد در حالی که برنامه‌ریزی شده تا فروش محصولات حاضر در سبد گروه Q200 یا همان کوئیک رشد حدود 80 درصدی را ثبت کند در مقابل فروش گروه S200 یا همان ساینا 42 درصد کاهش یابد. پارس‌خودرویی‌ها هدف‌گذاری کرده‌اند که طی سال جاری حدود 21 هزار و 100 دستگاه از محصولات گروه Q200 را به بازار عرضه کنند. مجموع فروش این گروه طی سال گذشته حدود 11 هزار و 700 دستگاه بوده است. اما پارس‌خودرویی‌ها طوری برنامه‌ریزی کرده‌اند که تا پایان امسال به نسبت سال گذشته حدود 3 هزار و 600 دستگاه کمتر از محصولات گروه S200 را به فروش برسانند. سال گذشته در مجموع حدود 8 هزار و 600 دستگاه از محصولات گروه S200 به فروش رسید.