وقتی پایتخت بر روی پاشنه خودرو‌ها می‌چرخد

شعار تهران شهری برای همه موضوع محوری است که به شهر انسان محور منجر می شود، شهری برای همه یعنی شهری برای همه گروه‌های سنی، برای همه افرادی که دوست دارند در فضاهای شهری حضور داشته باشند.مسئله انسان محوری همانطور که از نامش پیداست به این معنا است که شهر بر روی پاشنه انسان‌ها بچرخد و همین موضوعی است که در ادبیات شهرسازی سال‌هاست بهانه گفت و گوهای فراوان شده و حتما یکی از ویژگی های شهر انسان محور این است که در فضای شهری احساس آسایش و آرامش  کنیم و خود را بر فضا چیره بدانیم نه اینکه فضا بر انسان چیره باشد.

بسیاری از کارشناسان معتقدند که شهر انسان‌محور مسیر تحقق شهرهای بدون آلودگی را در ایران هموار می‌کند. همه اقشار و گروه‌های اجتماعی باید در برابر مبارزه با خودرو‌محوری همگام و همسو شوند. تحقق انسان‌محوری راه نجات هر شهری از خطر آلودگی هوا، ترافیک و کم‌تحرکی شهروندان و ازدحام صوتی و همانا تسهیل فضای شهر برای عابران پیاده و کاهش تردد خودرو است اما در این چند سال اخیر متاسفانه شاهد بیش از پیش خودروها در تهران هستیم، شهری که مدیران آن وعده داده بودند این موضوع را کاهش دهند تا انسان‌ها در آن بیشتر نقش داشته باشند و دیده شوند. البته برخی اعضای شورای شهر تهران همیشه بر این موضوع تاکید دارند که مسیرهایی را برا دوچرخه سواری ایجاد کردیم تا مردم بتونند از آن به جای خودروهای شخصی‌شان استفاده کنند؛ طبیعتا این کار در نوع خود بسیار درست است اما نباید قبل از انجام تصمیم و اجرای تدابیر کمی تمام جوانب را سنجید؟

متاسفانه دیده می‌شود که با ایجاد این مسیر سهم پایده رو برای عابران کم شده و به طبع آن هم ترافیک همچنان در این مناطق بیش از پیش می‌شود؛ در این راستا حجت نظری عضو کمیسیون اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار شهری باشگاه خبرنگاران جوان اعلام کرد که  «ما باید در راستای تحقق شعار انسان محوری بکوشیم و برای ایجاد مسیر دوچرخه سواری، سهم عابران را کم نکنیم،  همچنین در کنار آن، ما به صورت مکرر درباره مناسب سازی صحبت کردیم، بسیاری از معابر و فضاهای شهری برای عبور و تردد افراد دارای معلولیت، سالمندان، کودکان و... مناسب سازی نشده و با شرایط مطلوب فاصله داریم و  انتظار می‌رود که مسیر دوچرخه‌سواری و عابران پیاده را به طوری احداث کنیم که تمامی شهروندان بتوانند از سهم خود استفاده کنند، به هیچ وجه نباید برای فراهم کردن امکان دوچرخه‌سواری، عابران را دچار سختی کنیم و با این کار ترافیک را افزایش دهیم.

از موضوع دوچرخه که بگذریم به مبحث بسیار مهمی به نام پارکینگ‌های عمومی می‌رسیم که این موضوع چند وقتی است به بحث داغ شورای شهری‌ها تبدیل شده، ۲۳ خرداد ماه امسال بود که محمد سالاری رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران پیشنهادی مبنی بر ساخت پارکینگ در برخی مناطق تهران داد، اما این پیشنهاد با واکنش‌هایی روبرو شد، ناهید خداکرمی عضو کمیسیون محیط زیست شورای شهر تاکید کرد که «دنیای متمدن امروز به سوی بازگشت به محیط زیست و انسان محور شدن شهر‌ها پیش می‎رود و این درحالیست که ما به سمت خودرو محوری پیش می‎رویم. ما وظیفه داریم برای مردم تهران امکانات فراهم کنیم نه اتومبیل هایشان. وظیفه ما تامین رفاه و امکانات برای انسان‏های مقیم تهران است.»

در ادامه شهربانو امانی عضو دیگر شورای شهر معتقد است که «آقای سالاری صحبت از نهضت پارکینگ سازی کردند، اما این مغایر ماده ۵۲ قانون برنامه سوم شهرداری و در راستای خودرومحوری است.» البته حسن خلیل آبادی هم بر این باور است که  کار کردن در شهر تنها ساختن پل یا تونل بزرگ نیست. در دنیای امروز، توسعه شهر‌ها بر مبنای انسان محوری و فراهم کردن فضا‌های انسانی برای شهروندان است. اما نکته دیگر این است که با کمبود پارکینگ هم ترافیک حجم قابل توجهی پیدا می‌کند و اساسا باید برای این مشکل فکری اساسی کرد که در این راستا سردار حمیدی رئیس پلیس راهور تهران چند روز پیش اعلام کرد که « روزانه سه میلیون تردد خودرویی تنها در شهر تهران گزارش شده ،  اولین کاری که باید در جهت بهبود اوضاع صورت پذیرد، اصلاح نگاه مدیران و کارشناسان است. نباید شهر را به همین صورت به خودرو واگذار کنیم، مگر چقدر می‌شود کمربندی و تونل و راه ساخت؟ بنابراین اگر بخواهیم انضباط در ترافیک باشد و اگر بخواهیم تصادفات را کاهش دهیم باید شهر را از نگاه خودرو محوری به سمت انسان محوری ببریم و پیاده راه‌هایی بسازیم که شهروندان بتوانند در کنار منزل خود از آن استفاده کنند.

با توجه تمام این گفته‌ها به نظر می‌رسد شورای شهری‌های دوره پنجم به درستی از پس وعده خودشان برنیامده‌اند و به نوعی در اواخر کار شورا تازه یادشان افتاده ساخت پارکینگ در راستای انسان محوری است یا خودرو محوری؟ که این تناقض تعجب برانگیز است و نشان دهده نوعی عدم مدیریت مناسب برای اجرای وعده‌ها و شعار‌های ۴ سال قبل است، انسان محوری شاید آنقدر موضوع مهمی باشد که دستخوش تدابیر نامناسب مسئولان نشود و به طور جدی برایش تصمیم گیری شود؛ امید است گروه جدیدی که قرار است چندین ماه دیگر عضوی از این مدیریت شهری شوند، کمی به فکر وعده‌های قبل از انتخابات خودشان بیفتند تا ۴ سال آینده بر سر یک تصمیم با همکاران خودشان دچار تناقض نشوند...!

باشگاه خبرنگاران