نکاتی مهم در مورد حفظ و نگهداری بهتر باتری خودرو

به گزارش پدال نیوز، باتری خودرو تا سه سال دوام می‌آورد، به این معنی که حدود ۳۰ درصد از اتومبیل‌ها هر ساله به باتری نیاز دارند. باتری یک جز مهم وسیله نقلیه است که اغلب توسط مالک و راننده خودرو نادیده گرفته می‌شود.

اسید باتری خودرو حاوی اسید سولفوریک است. الکترولیت موجود در باتری خورنده است و باید از ریختن و پاشیدن آن به اطراف جلوگیری کرد.

اسید سولفوریک مایعی خورنده و سمی است که باعث سوختگی، تحریک و ایجاد زخم‌های دردناک در پوست و چشم می‌شود و می‌تواند به لباس آسیب جدی وارد کند.

هنگام تنفس بخارات اسید سولفوریک، ریه‌ها دچار سوختگی می شود. استنشاق بخارات اسید به غشای مخاطی ریه‌ها آسیب می‌رساند. در صورت تماس این اسید با چشم، کوری ایجاد می‌شود. این آسیب‌های جسمی ممکن است غیرقابل برگشت باشد.

هیدروژن و اکسیژن به عنوان بخشی از گازهای تولیدی ناشی از عملکرد باتری خودرو هستند. اختلاط این گاز‌ها درون باتری، سمی با حالت انفجاری تولید می‌کند که از طریق دریچه‌های باتری خارج می‌شود. گاز‌های هیدروژن و اکسیژن در هنگام شارژ مجدد باتری تولید می شوند، این گاز‌ها در صورت جابجایی یا لرزش باتری نیز از باتری خارج می شوند که قابلیت اشتعال دارند و در صورت تجمع در یک منطقه کوچک می‌تواند باعث آتش سوزی یا انفجار شوند.

علل خرابی باطری:

باتری‌های اتومبیل به منظور ایجاد جریان استارت اولیه با آمپر بالا (high initial cranking amp) (معمولاً برای ۵ تا ۱۵ ثانیه) برای روشن کردن موتور به صورتی خاص طراحی شده اند. هدف اولیه استفاده از باتری استارت زدن، تثبیت انرژی و تهیه نیروی کافی برای جرقه زدن، روشنایی و دیگر مصرف کننده‌هایی است که به مقدار انرژی بیشتر از ظرفیت سیستم شارژ نیازمندند؛ برای مثال در موقعی که موتور کار نمی‌کند. در مرحله بعد باتری اتومبیل، توان الکتریکی سیستم را در موقعی که سیستم شارژ فعال نیست، فراهم می‌کند.

عمر یک باتری به ریزش مواد فعال صفحات آن در اثر انقباض و انبساط این صفحات که در طول فرآیند شارژ و دشارژ اتفاق می‌افتد، بستگی دارد.

دشارژ عمیق، گرما و لرزش مراحل تخریب آن را تسریع می‌کنند و عاقبت رسوب تشکیل می‌شود و سبب اتصال کوتاه می‌شود. از دیگر عوامل اصلی تخریب باتری‌ها، سولفاته شدن آنهاست. هنگامی که باتری‌ها به صورت دشارژ یا برای بیشتر از ۶ ماه انبار شوند. سولفات سرب صفحات را سخت و چگال می‌کند و توانایی شارژ شدن باتری کاهش می‌یابد و یا به طور کلی از بین می‌رود و مواد فعال صفحات، دیگر قابلیت تحمل جریان دشارژ را ندارند و باتری از کار خواهد افتاد.

تحقیقات اخیر نشان داده در هوای گرم (بدترین محیط برای کار باتری) میانگین طول عمر یک باتری اتومبیل با کیفیت خوب به نصف کاهش می‌یابد. استارت زدن بی جا (Slow Cranking) خصوصاً در هوای سرد مشخصه خوبی است که نشان می‌دهد باتری در حال خراب شدن است و این باتری باید تست شود. دشارژ عمیق باتری‌ها معمولاً در زمان‌های نامناسب برای مثال بعد از روشن کردن خودرو توسط اتصال باتری به باتری (start jump) اتفاق می‌افتد، متآسفانه اغلب فروشنده‌های باتری، چگونگی تست یا شارژ صحیح باتری را نمی‌دانند.

۱. بهترین راه جهت افزایش طول عمر باتری مراقبت مستمر از باتری و موتور می‌باشد. در آب و هوای سرد برای افزایش عمر باتری، باتری را کاملاً شارژ و موتور را گرم نگاه دارید. در آب و هوای گرم و در طول تابستان، باید سطح الکترولیت را مرتباً بررسی کرد و آب باتری را به سطح لازم برساند. این مطلب ناشی از دمای زیاد زیر کاپوت است. استفاده از محافظ گرما در باتری‌ها رایج‌تر شده و تولید کنندگان خودرو توسط آن، باتری را از دمای بالای زیر کاپوت محافظت می‌کنند. برخی تولید کنندگان باتری نوعی باتری مخصوص مناطق گرمسیر تولید کرده اند که مقدار الکترولیت در باتری را افزایش داده اند تا خنک سازی بهتر انجام شود و یا از فرمولاسیون خاصی برای صفحه استفاده کرده اند.

۲. آب کاهش یافته را اضافه کنید. هرگز اسید یا آب آلوده اضافه به باتری نکنید و بیش از اندازه باتری را از آب پر نکنید.

۳. قبل از روشن کردن اتومبیل تمامی تجهیزات جانبی برقی و چراغ‌های خودرو را خاموش کنید به دلیل این که باعث کاهش بار باتری در هنگام استارت و خصوصاً در هوای سرد می‌شود.

۴. روشن گذاشتن تمامی چراغ‌ها یا تجهیزات جانبی برقی دیگر خودرو و دشارژ کامل باتری خصوصاً در باتری بدون مراقبت و نگهداری، سبب خراب شدن باتری اتومبیل می‌شود. بعد از شارژ کامل باتری برای تعیین خسارات وارده احتمالی باتری را تست کنید.

۵. بار پارزیتیک را به کمتر از ۱۲۰ میلی آمپر کاهش دهید.

۶. باتری‌های با شارژ کامل را در مکان‌های سرد قرار دهید و مرتباً هنگامی که مقدار شارژ آن‌ها به کمتر از ۸۰ درصد شارژ کامل می‌رسد یا بعد از ۶ ماه (هر کدام زودتر اتفاق بیافتد) آن‌ها را شارژ کنید.

۷. در آب و هوای سرد، افزایش قطر کابل باتری (نمره سیم کوچکتر) به افزایش توان در دسترس باتری برای موتور‌های استارتر کمک می‌کند.

نکات ایمنی

باتری‌های سرب اسیدی، شامل الکترولیتی از جنس سولفوریک اسید هستند که ماده‌ای خورنده و سمی است. در هنگام شارژ از خود گازی متصاعد می کند که در صورت وجود جرقه‌ای در کنار آن منفجر خواهد شد که سبب آسیب رساندن به انسان می‌شود.

هنگام کار با باتری نیاز به رعایت مواردی از جمله: تهویه مطبوع، دور کردن جواهرات از بدن، پوشیدن لباس محافظت کننده بدن و استفاده از عینک ایمنی مخصوص و احتیاط کردن و همچنین رعایت کلیه دستورات تولید کننده باتری در مورد تست باتری، استارت باتری به باتری، نصب و شارژ باتری است.

نگهداری پیشگیرانه باتری:

بررسی سطح الکترولیت، محکم بودن سر باتری‌ها، تمیز کردن سطوح خورده شده قطب و سر باتری و چک کردن تسمه دینام همه برای نگهداری‌های پیشگیرانه یک باتری لازم است.

تناوب اجرای اقدامات پیشگیرانه بستگی به نوع باتری و شرایط آب و هوایی دارد، اما باید حداقل یک بار قبل از شروع سرما و ماهی یک بار در گرما این مراقبت دوره‌ای انجام شود. اگر سطح الکترولیت در باتری‌های غیر سیلد پائین است، تا سطح مشخص شده توسط سازنده باتری (۲ میلیمتر بالاتر از سطح صفحات) باتری را از آب مقطر پر کنید. توجه داشته باشید که بیش از اندازه خصوصاً در گرما آن را از آب پر نکنید.