چرا رشد تولید خودرو بازار را آرام نکرد؟

به گزارش پدال نیوز به نقل از دنیای‌اقتصاد : تولید خودرو در شرایطی رشد ۲۳‌درصدی را در ۶ ماهه اول سال‌جاری تجربه می‌کند که بازار خودرو همچنان با آشفتگی روبه‌روست. آنچه مشخص است به‌دلیل تقاضای بالا، تولید کنونی نمی‌تواند پاسخگوی نیاز بازار باشد.طبق گفته بسیاری از دست‌اندرکاران خودرو تقاضای واقعی بازار حدودا ۵/ ۱ میلیون دستگاه خودرو در سال است، حال آنکه ظرفیت تولیدی در کشور به‌طور سالانه بیش از ۲ میلیون دستگاه تخمین زده می‌شود. در این بین هر چند تولید خودرو در شرایط کنونی با ظرفیت تعریف شده، به‌دلیل تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران فاصله معنا داری پیدا کرده، اما همین ۵۰۰ هزار خودرویی هم که در نیمه اول سال جاری تولید شده نتوانسته پاسخگوی نیاز حداقل متقاضیان خودرو در بازار باشد.بخش اعظم عدم تعادل در عرضه و تقاضا به غیرواقعی بودن قیمت خودرو در کارخانه بازمی گردد.در شرایطی که هزینه‌های تولید با توجه به رشد سرسام‌آور ارز و همچنین تورم عمومی روند صعودی به خود گرفته، قیمت خودرو با توجه به قیمت‌گذاری دستوری با ملاحظات دولتی تعیین می‌شود که این امر منجر به زیان تولید در شرکت‌های خودروساز شده است. اما قیمت‌گذاری دستوری روال عرضه و تقاضای خودرو در کشور را نیز از تعادل خارج کرده است.

در بسیاری از شرکت‌های خودروساز جهانی، برای سوددهی یک محصول،  تیراژ آن را افزایش می‌دهند تا از هزینه‌های آن خودرو کم و فروش بیشتری انجام شود حال آنکه در خودروسازی‌های کشورمان هرچه تولید وتیراژ افزایشی می‌شود، ضرر و زیان خودروسازان هم به همان اندازه رشد می‌کند. بنابراین به‌نظر می‌رسد که رشد تیراژی که سه‌شنبه گذشته وزیر جدید صمت در مجلس بر آن تاکید داشت با توجه به تقاضای بالای بازار و زیان‌دهی خودروسازان، تنها مسیر نجات صنعت خودرو کشور نباشد. در این زمینه سه‌شنبه شب گذشته روح اله ایزدخواه رئیس کارگروه خودرو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در یک برنامه تلویزیونی به این موضوع پرداخت. ایزدخواه که برای ارائه توضیحات بیشتر در مورد طرح تحول بازار و صنعت خودرو، میهمان برنامه «پایش» بود به این نکته اشاره کرد که مساله خودرو تنها در تولید نیست چرا که ظرفیت تولید مناسب است و تقاضای موثر و واقعی مردم نیز در همین حدود است. وی ادامه داد که مساله اصلی در بخش توزیع و فروش است؛ خودرو در حال حاضر تبدیل به کالای سرمایه‌ای شده است و تقاضای سرمایه‌ای برای آن ایجاد شده و همین موضوع عرضه و تقاضا را به هم زده است.وی در تبیین اینکه چرا خودرو تبدیل به کالای سرمایه‌ای شده است تاکید کرده که نقدینگی کشور را نمی‌توانیم به سمت تولید سوق دهیم و این نقدینگی به سمت بازارهایی همچون خودرو، مسکن و سکه هجوم می‌آورد، این بیماری مزمنی است که سال‌ها کشور به آن درگیر است. خودرو یک کالای سرمایه‌ای شده است و عده‌ای برای کسب سود خودرو صفر را خریده و در بازار آزاد می‌فروشند. مسکن نیز به همین مشکل دچار شده است و شاهد التهابات چند ساله اخیر آن هستیم اما طرح تحول صنعت و بازار خودرو که نمایندگان کمیسیون صنایع و معادن پیگیر آن هستند، ظاهرا قادر به حل این مشکل است در این زمینه ایزدخواه با اشاره به اینکه ما در گام اول به‌دنبال کنترل سوداگری در سمت عرضه و تقاضا هستیم عنوان کرده که در طرح ساماندهی به نحوی عرضه و تقاضا را مدیریت می‌کنیم که نه عرضه کننده خودرو، نه مصرف‌کننده و نه دلالان نتوانند از خودرو به‌عنوان کالای سرمایه‌ای بهره ببرند. این فلسفه اصلی شکل‌گیری این طرح است. بهترین و آماده‌ترین روش نیز عرضه خودرو در بورس کالا است. وی  اما در رابطه با امکان افزایش قیمت‌ها در بورس کالا اظهار کرد: یک تصور اشتباه در رابطه با بورس است که قیمت‌ها را بالا می‌برد؛ چه در بورس کالا و چه در بورس اوراق، اوج گیری قیمت‌ها توجیه اقتصادی دارد و اگر غیر از این باشد، مثل وضعیت حال حاضر بورس اوراق بهادار قیمت‌ها پایین می‌آید. وی تاکید کرد که اگر سازوکار درست باشد، به‌راحتی می‌توان بازار خودرو را نیز مدیریت و تقاضا را واقعی کرد.