تولید ۲۵ مدل خودرو بومی روی پلتفرم ملی

تولید با استانداردهای جهانی
محمدحسن شجاعی فرد در حاشیه این برنامه  گفت: با توجه به فعالیت عمیق و دقیقی که از سوی دانشگاهیان انجام شده، این پلتفرم تا مدت‌ها به عنوان نشان(برند) خودروی ایران باقی خواهد ماند و پیش‌بینی می‌کنیم این نشان(برند) در منطقه نیز مطرح شود. وی با ابراز امیدواری از صادرات خودروهای تولیدی روی پلتفرم ملی اظهار کرد: از آنجایی که موضوع صادرات خودرو از اولویت‌های این صنعت است، امید می‌رود خودروهای تولیدی روی پلتفرم ملی به اروپا نیز صادر شود زیرا طراحی آن منطبق بر استانداردهای اروپاست. شجاعی فرد در ارتباط با قابلیت این پلتفرم برای تولید محصولات متنوع اینگونه توضیح داد: پلتفرم ملی ظرفیت تولید حداقل 5 و حداکثر 25 خودرو را دارد. از جمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد این پلتفرم کفی «فلکسیبل» است که بر اساس آن در صورت نیاز به شکل اتوماتیک طول و عرض آن برای تولید هر خودرو تغییر می‌کند. این روش در اروپا آغاز شده اما هنوز خودرویی روی آن تولید نشده بنابراین با تولید محصول روی این پلفترم در این زمینه از اروپایی‌ها پیشروتر هستیم. مدیر طرح کلان پلتفرم ملی تصریح کرد: بر مبنای برنامه‌ریزی‌ها، این پلتفرم تا پایان سال 95 تحویل شرکت سایپا داده می‌شود تا این خودروساز در سال 96 به تولید انبوه خودرو روی پلتفرم ملی بپردازد. از آنجایی که پلتفرم ملی نخستین طرح ایران در این زمینه است، طراحان آن که از دانشگاهیان هستند و تا پایان فرآیند روی این روند تمرکز خواهند داشت.
وی تصریح کرد: بر همین اساس با تعدادی از قطعه‌سازان برای تولید قطعه مذاکره کرده‌ایم زیرا زنجیره تامین باید همراه با طراحی پیش برود. قطعه‌سازان نقشه‌های مورد نظر را تحویل گرفته و در حال بررسی هستند، در حال حاضر اصل پلتفرم در پژوهشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت نگهداری می‌شود.

دریافت تنها 3 درصد از بودجه طرح پلتفرم ملی
ابوالفضل خلخالی به عنوان دبیر طرح کلان «پلتفرم ملی» که در مراسم رونمایی از این پلتفرم حضور داشت نیز به توضیح مختصری درباره این طرح ملی پرداخت و توضیح داد: طرح پلتفرم ملی از سال 1390 به تصویب شورای‌عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) با بودجه 100 میلیارد رسید. تا سال 92، 3 میلیارد تومان (3 درصد از کل بودجه) پرداخت شد اما پس از تغییر دولت به طور عملی، بودجه‌ای صرف طرح‌های کلان نشده است. در این مدت با کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی مذاکره کرده و موفق شدیم برای سال 94، یک میلیارد تومان در داخل بودجه‌های دانشگاه با عنوان بودجه طرح پلتفرم ملی دریافت کنیم که این مبلغ باعث شد چراغ این مسیر خاموش نشود. وی اظهار کرد: در شروع طرح قرار بر این بود که 4 دانشگاه در این طرح مشارکت داشته باشند که مجری محوری آن دانشگاه علم‌وصنعت بود. طراحی موتور به دانشگاه امیرکبیر، گیربکس به دانشگاه خواجه نصیر و انجام آزمایش‌ها به دانشگاه تهران سپرده شد اما از آنجایی که بودجه‌ای به این طرح تزریق نشد، 3 دانشگاه نامبرده کاری از پیش نبرده و دانشگاه علم و صنعت با رایزنی‌ها و بودجه کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی، به فعالیت در این زمینه ادامه داد. وی با انتقاد از بی‌توجهی مسئولان به توانمندی‌های متخصصان داخلی گفت: متاسفانه گاهی به نظر می‌رسد مسئولان اعتقادی به توانمندی‌های داخلی نداشته و به همکاری با شرکت‌های خارجی چشم دوخته‌اند. تلاش‌هایی که در 2 سال گذشته به‌وسیله دانشجویان، استادان و هیات‌های علمی دانشگاه‌ها به ویژه دانشگاه علم و صنعت در محقق کردن اهداف این طرح انجام‌شده، نشانگر توانمندی‌های نخبگان داخلی و بیانگر قابلیت تولید محصولات متنوع و باکیفیت در داخل کشور است. استادیار دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت ادامه داد: در حال‌حاضر تنها خودروسازان بزرگ دنیا که از 12 شرکت تجاوز نمی‌کند، از پلتفرم‌های ویژه‌ای برخوردارند که برای نمونه می‌توان به شرکت «فورد» به عنوان پایه‌گذار پلتفرم اشاره کرد. خلخالی با بیان اینکه در دنیا تولید محصول منحصربه‌فرد از منطق توسعه محصول حذف شده زیرا هزینه‌های بسیاری صرف تولید تنها یک محصول می‌شود، گفت: امروزه توسعه برای خانواده‌ای از یک محصول اتفاق می‌افتد و این خانواده به طور همزمان توسعه می‌یابد. برای مثال گاهی از روی یک پلتفرم بین 50 تا 100 مدل خودرو به تولید می‌رسد. خانواده محصول دارای اشتراک‌هایی بین اجزا هستند که پلتفرم نام دارد. بنابراین طراحی پلتفرم هزینه‌ها را به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. وی به این پرسش که تولید محصول روی پلتفرم ملی تا چه اندازه در تغییر جایگاه جهانی صنعت خودرو موثر است، این‌گونه پاسخ داد: در طراحی پلتفرم ملی، از استانداردهای روز جهان و اروپا بهره برده‌ایم. برای مثال شبیه‌سازی‌هایی که در زمینه ایمنی، راحتی، خوش‌سواری، ارگونومی و... انجام شده بیانگر این نکته است که محصولات تولیدی روی پلتفرم ملی، استانداردهای روز دنیا را اجرا خواهد کرد بنابراین مشکلاتی که خودروهای داخلی کنونی مانند آلایندگی و ایمنی به آن مبتلا هستند، در این محصولات رفع خواهیم کرد تا از مزیت صادراتی برخوردار باشند. در این شرایط شاهد ارتقای قابل توجه در صنعت خودرو خواهیم بود. تاکنون پلتفرمی در کشور وجود نداشته و برای مثال خودروی سمند یا تیبا، یک محصول بوده در حالی‌که ما به دنبال طراحی پلتفرم با قابلیت تولید محصولات متنوع هستیم. این استاد دانشگاه در ارتباط با استفاده از مشاوران خارجی در طرح پلتفرم ملی نیز گفت: در این پروژه مشاوری خارجی، گروه را همراهی کرده که سابقه فعالیت در شرکت‌هایی همچون استون مارتین، جگوار، ایران‌خودرو و سایپا را دارد. این مشاور انگلیسی، به صورت ماهانه در تعامل با گروه به مشاوره می‌پردازد که در این تعامل توانسته‌ایم استانداردها، رویه‌های آزمون و اطلاعاتی را به دست آوریم که پیش‌تر در شرکت‌های خودروساز داخلی موجود نبوده است. این مشاوران در بخش طراحی یاریگران جدی و خوبی هستند.

اشتراک 60 درصدی محصولات روی پلتفرم ملی
خلخالی با بیان اینکه در طرح پلتفرم ملی بین 60 تا 70 درصد قطعات براساس توان داخلی تولید می‌شود، اظهار کرد: بقیه قطعات در داخل طراحی و تولید آن به‌وسیله شرکت‌های روز دنیا به تولید می‌رسد. بدنه، تزئیات داخلی خودرو، اجزای سیستم تعلیق، بخشی از ترمز و گیربکس محصولات این پلتفرم از جمله قطعاتی هستند که در داخل تولید می‌شوند که برای موتور این خودروها نیز از شرکت مگاموتور کمک گرفته‌ایم.  مگاموتور با شرکتی آلمانی قرارداد دارد که براساس آن خانواده‌ای از این موتور را وارد کند که در آینده این موتور در کشور داخلی‌سازی خواهد شد ما نیز در این محصولات از موتور یادشده استفاده خواهیم کرد. وی درباره انبوه‌سازی محصولات تولیدی روی پلتفرم ملی اینگونه توضیح داد: برای تولید، سیاست‌هایی وجود دارد به این معنا که خطوط تولید از شیبی صعودی و نزولی برخوردارند. سیاستگذاری‌های تولید براساس محاسبات اقتصادی و درآمدزایی شرکت‌ها انجام می‌شود بنابراین تولید همزمان چند مدل خودرو روی این پلتفرم به سیاستگذاری‌های خودروسازان برمی‌گردد. از آنجایی که در این پلتفرم حدود اشتراک 60 درصد است، به صورت همزمان می‌توان به تولید 5 محصول روی این پلتفرم پرداخت. دبیر طرح کلان پلتفرم ملی در ادامه به دریافت پیشنهاد از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای تولید محصولات پلتفرم ملی اشاره کرد و گفت: در حال‌حاضر دولت نقشی جدی در خودروسازی داشته و در برنامه‌های کلان این شرکت‌ها حضور دارد. اما برای همکاری با خودروسازان باید مشخص شود که این شرکت‌ها می‌خواهند مونتاژکار باشند یا محصول جدید تولید کنند که در صورت ساخت خودروهای جدید باید از مسیر دانشگاه بگذرند که در طرح کلان پلتفرم ملی، شرکت سایپا پیشنهاد همکاری و مشارکت به ما داد که این ارتباط تاکنون بد نبوده اما به نظر می‌رسد این شرکت با توجه به وضعیت اقتصادی موجود، توان سرمایه‌گذاری در این طرح را نداشته باشد که لازم است دولت به این عرصه وارد شده و با چاره‌اندیشی برای رفع مشکلات خودروسازان از طرح‌های توسعه محصول این صنعتگران حمایت کند. خلخالی اضافه کرد: همکاری با خودروسازان برای تولید محصول روی پلتفرم ملی در حال رایزنی است که البته از ابتدا با شرکت سایپا تفاهمنامه‌ای در این زمینه به امضا رسیده و به آن متعهد هستیم اما با تغییر مدیریت سایپا، روی تفاهمنامه سایه افتاده است. در حال‌حاضر برای تولید این خودروها پیشنهادهایی داخلی و خارجی برای راه‌اندازی خط تولید پلفترم مطرح شده که در حال بررسی گزینه‌ها هستیم. وی تصریح کرد: حمایت‌ها از این طرح‌ها باید واقعی بوده و به توانمندی‌های پژوهشگران ایمان داشته باشند. تاکنون هر ماموریتی که به دانشگاه سپرده شده از آن سربلند بیرون آمده‌ایم به طوری که با بودجه‌های اندکی که به آن اختصاص یافت توانستیم بیش از حد انتظار پیش رویم زیرا رویکرد فعالان روی طرح ملی پلتفرم جهادی بوده است.