آینده خودروهای الکتریکی چیست؟

به گزارش پدال نیوز به نقل از گسترش نیوز- طبق آمار «اداره اطلاعات انرژی» امریکا، مصرف بنزین و سوخت دیزل در بخش حمل‌ونقل امریکا در سال 2018 باعث نشر 1559 میلیون تُن دی اکسید کربن شد که معادل 30 درصد کل نشر دی اکسید کربن امریکا بود. در اروپا، بخش حمل‌ونقل باعث نزدیک به 30 درصد کل نشر دی اکسید کربن در اتحادیه اروپا است و از آن میان، 72 درصد، از حمل‌ونقل جاده‌ای حاصل می‌شود (بیشتر، اتوبوس‌های مسافربری و کامیون‌ها.)
 
یکی از راه‌حل‌های عمده‌ای که سیاست‌گذاران برای رسیدگی به مشکل آلودگی خودروها و اتکا به سوخت‌های فسیلی در نظر گرفته‌اند، گسترش خودروهای الکتریکی از طریق طرح‌های یارانه‌ای مختلف برای خودروسازان و خریداران است، و همچنین سرمایه‌گذاری‌های دولتی روی زیرساخت‌های شارژ این ماشین‌ها. این اقدام، هم‌گام با ابتکارهایی برای اعمال موازین بهبود بهینگی سوخت برای ماشین‌های مصرفی و کامیون‌ها انجام شده است. در ده سال گذشته، فروش خودروهای الکتریکی با اتکا به پشتیبانی حمایت‌های دولتی، افزایشی چشمگیر در سراسر دنیا داشته است.
 
در سطح دنیا، در سال 2018 پنج میلیون و سیصدهزار خودروی الکتریکی داشتیم که حدود نیم درصد کل خودروهای موجود در دنیا (1.1 میلیارد) است. بزرگ‌ترین بازار خودروهای الکتریکی در دنیا، چین با حدود 2.3 میلیون خودروی الکتریکی است (در سال 2018 نزدیک به 1.1 میلیون خودروی الکتریکی در چین فروخته شد.) اروپا با 1.2 میلیون، و امریکا با 1.1 میلیون (آمار 2018.) پس از چین قرار می‌گیرند. با احتساب درصد فروش‌های جدید خودرو، نروژ با 46 درصد در صدر قرار دارد (رقم جهانی 2 درصد است.)
 
سال 2019 برای خودروهای الکتریکی چگونه بود؟
فروش جهانی خودروهای الکتریکی در نیمه دوم سال 2019 با توجه به کندی رشد اقتصادی در چین و اروپا و تضعیف پشتیبانی دولتی، پایین آمد. در امریکا، دولت ترامپ مخالف سیاست‌های زیست‌محیطی زمان اوباما است و علاقه‌ای به خودروهای الکتریکی ندارد. این دولت، موازین بهینهگی سوخت را معلق کرده است. اعتبار مالیات فدرال کنونی 7500 دلاری که باعث کاهش نرخ خودروهای الکتریکی می‌شود نیز پس از آن که هر شرکت خودروساز 200 هزار خودرو الکتریکی بفروشد، از میان خواهد رفت (تسلا و جنرال موتورز هم‌اکنون به این حد رسیده‌اند.) در چین نیز در ژوئیه 2019 شاهد کاهش یارانه خودروهای الکتریکی بودیم که احتمالا باعث کاهش فروش این خودروها خواهد شد؛ هرچند دولت آن کشور گفته است که در سال 2020 در این زمینه کاهش چشمگیری انجام نخواهد داد.
 
چنین رخدادهایی، پرسش‌هایی نیز در مورد نرخ رشد فروش خودروهای الکتریکی مطرح کرده‌اند. پرسش خیلی‌ها این است که این خودروها پس کی وارد بستر اصلی می‌شوند؟ سوال واقعی این است که خودروهای الکتریکی کی می‌توانند با نرخ ارزان خودروهای سوخت‌ فسیلی رقابت کنند و بدون یارانه دولتی، به وسیله مورد انتخاب مصرف‌کنندگان بدل شوند. سرعت وقوع این امر از متغیرهای مهمی است که بر آینده تقاضای نفت و انتشار کربن تاثیر می‌گذارد. اما، گذشته از هر سوالی که بتوان با توجه به هزینه‌های بالا و محدودیت‌های زیرساختی خودروهای الکتریکی، راجع به رشد آنها مطرح کرد، گرایش عمومی شکی باقی نمی‌گذارد که این خودروها در سراسر جهان پخش خواهند شد. آینده حمل‌ونقل جاده‌ای، با خودروهای الکتریکی است.
 
خودروهای الکتریکی حتما ارزان می‌شوند
یک بخش کلیدی از نرخ خودرهای الکتریکی، نرخ بالای باتری‌ها به نسبت موتورهای سوخت فسیلی است. در نتیجه، پاسخ به این سوال که خودروهای الکتریکی چه زمانی مورد استفاده وسیع قرار می‌گیرند، بسته به این است که نرخ باتری چطور خواهد توانست (بدون یارانه دولتی) به اندازه نرخ خودروهای دارای موتورِ سوختی کاهش یابد. پیشرفت‌های عرصه فن‌آوری در زمینه بهبود باتری، کند بوده است. همین است که قیمت‌ها هنوز پایین نیامده‌اند. اما همین حالا هم نرخ باتری خودروهای الکتریکی حدود سالی چهار درصد کاهش دارد و بعضی‌ها تخمین می‌زنند که نرخ این باتری‌ها ظرف پنج سال، رقابتی می‌شود.
 
دانشگاه کلمبیا نظرسنجی‌ای در مورد چشم‌اندازهای مختلف برای خودروهای الکتریکی انجام داده است و طبق آن پژوهش، میانگین زمانی برای رسیدن هزینه باتری به کیلووات ساعتی 100 دلار (سطحی که آن‌را در مقابل موتور خودروهای سوخت فسیلی رقابتی می‌کند) سال 2025 است. درحال‌حاضر، نرخ باتری حدود کیلووات ساعتی 175 تا 200 دلار است. گزارش «اس‌اند پی گلوبال پلتز» نیز تخمین می‌زند که این برابری هزینه تا سال 2023-2022 حاصل شود، و انتظار می‌رود 2025 سالی باشد که در آن شاهد افزایش جدی فروش خودروهای الکتریکی در سراسر جهان باشیم.
 
از بحث فن‌آوری که بگذاریم، هزینه فلزهای باتری (مثل لیتیوم، کوبالت و نیکل) از عواملی است که بر زمان‌بندی رقابتی شدن نرخ باتری تاثیر می‌گذارد. افزایش نرخ فلزهای باتری، وقتی که تولید باتری افزایش یابد، خود به دشوار شدن کاهش نرخ باتری خواهد انجامید. اهمیت پیشرفت در عرصه فن‌آوری، دقیقا از همین‌جا می‌آید.
با وجود محدود بودن سودآوری، خودروسازان مدل‌های جدید خودرو الکتریکی رو می‌کنند
 
شمار مدل‌های در دسترس خودروهای الکتریکی در امریکا و در سطح دنیا، در حال افزایش است. انتظار می‌رود که از حالا تا سال 2023، خودروسازان در سطح دنیا حدود 225 میلیارد دلار برای توسعه خودروهای الکتریکی هزینه کنند. این تا حدودی به علت خواست آنها برای حفظ فاصله رقابتی و استفاده از بازار آینده برای خودروهایی با بهینگی سوخت و تولید کربن صفر، بدون اتکا به پشتیبانی دولتی است.
 
در امریکای شمالی، در فصل چهارم سال 2020، در قیاس با 79 مدل در سال 2019 (طبق آمار «بلومبرگ نیو انرژی فایننس») 104 مدل خودرو الکتریکی در بازار ارائه خواهد شد؛ از جمله مدل‌های جدید وای تسلا، ماچ ئیِ فورد ماستنگ، ریویان آر 1 تی، و وی دبیلو‌ای دی کراز. در اتحادیه اروپا، شمار الگوهای خودرو الکتریکی تا پایان سال 2020 در قیاس با 99 مدل در پایان سال 2019 (طبق آمار آکسیوس نیوز) به 165 مدل خواهد رسید. بعضی از این خودروها بر مبنای به مقررات دولتی ساخته شده‌اند. اما شرکت‌های خودروسازی همچنین دارند با ساختن نسخه‌های الکتریکی از خودروهای پرفروشی همچون خودروهای شاسی بلند، وانت پیک‌آپ و خودروهای عضلانی (با توان موتور بالا) آنها را جذاب‌تر می‌سازند.
 
این روند، با وجود این واقعیت است که فروش خودروهای الکتریکی، به‌خصوص در امریکا، درجا می‌زند. تقاضای پایین مصرف‌کنندگان چند دلیل دارد؛ از جمله گرانی (مثلا نسخه الکتریکی هیوندا کونا 36900 دلار است در حالی که نسخه بنزینی‌اش 20100 دلار است.) از دلایل دیگر، نگرانی در مورد کم بودن زیرساخت‌های شارژ خودرو، و نرخ پایین بنزین است. اما خودروسازان مدام الگوهای جدیدتری با ویژگی‌های بهبودیافته می‌سازند تا مصرف‌کنندگان را جذب کنند. با وجود فروش کند و سود محدود، به نظر می‌رسد که بی‌تردید، خودروهای الکتریکی پیش خواهند رفت و آینده حمل‌ونقل جاده‌ای متعلق به آنها است.