مسبب اصلی وضعیت نابسامانی صنعت و بازار خودرو کیست؟

به گزارش پایگاه خبری پدال نیوز، معادلات صنعت و بازار خودرو از سال گذشته به حدی پیچیده شد که عملا هم روند عادی بازار و خرید و فروش در آن بر هم خورد و هم روند عادی تولید و دستیابی به تیراژهای بالاتر از سال‌های قبل از دست رفت. افزایش قیمت نهاده‌های تولید از اواخر بهار سال گذشته به اوج خود رسید و در فصل تابستان به رکوردهای جدیدی نیز دست یافت. البته افزایش قیمت‌ها نه‎فقط در بحث نهاده‌های تولید و قطعات خودرو بلکه در بسیاری از بازارهای تورم‌زای دیگر نیز نمود پیدا کرد، به‎طوری‎که طی چند ماه قیمت مسکن در کلان‌شهر تهران تا 100 درصد افزایش پیدا کرد و به نظر می‌رسد عملا امکان خرید از بسیاری از اقشار جامعه برای مدت زمان طولانی سلب شده باشد.
 
برای بازارهای تورمی دیگر مانند سکه و طلا و ارز نیز همین اتفاق رخ داد و قیمت آن‌ها بعضا تا 300 درصد هم رشد کرد. اما بازار خودرو همواره جزو بازارهای جذاب برای مردم بوده است و چه در شرایط تورمی و چه در شرایط ثبات اقتصادی این بازار مشتریان خود را دارد.
 
گرچه سال گذشته قیمت‌ همه کالاها چندبرابر شد، اما با تعلل تیم قبلی وزارت صمت که در بلاتکلیفی قیمت‎گذاری خودرو و کمبود عرضه آن در هر دو بخش داخلی و خارجی نمود پیدا کرد، تورم در بازار خودرو به اوج رسید. شاید اگر افزایش قیمت‌ رسمی خودروها همزمان با افزایش قیمت دیگر کالاها انجام می‌شد، در شرایط فعلی این چنین بازار خودرو به‎هم نمی‌ریخت و شاهد قیمت‌گذاری سلیقه‌ای در سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها و نمایشگاه‌های خودرو نبودیم. ضمن این‎که خودروسازان نیز هزاران میلیارد تومان از سرمایه خود را از دست نمی‌دادند و این چنین به زیان‌دهی نمی‌افتادند.
 
انتظارات گسترده از وزارت صمت
 
در چنین شرایط ملتهبی برای صنعت و بازار خودرو، تیم جدیدی در وزارت صمت روی کار آمد. اعلام آمادگی برای تعدیل قیمت‌ها توسط این تیم جدید مهم‌ترین تصمیمی بود که اتخاذ شد. فرمول 5 درصد پایین‌تر از قیمت بازار تصمیم این وزارتخانه بود که البته به‎صورت کامل اجرا نشد تا در کنار کمبود نقدینگی شدید حاصل از زیان سال گذشته، بازار را دوباره دچار التهاب کند.
 
در این بین اما اختلاف نظر نمایندگان مجلس درخصوص عملکرد وزارت صمت بسیار جالب توجه است. می‌توان گفت که نمایندگان به دو دسته حامی و منتقد عملکرد دولت در بخش خودرو تقسیم شده‌اند.
 
التهابات شدید بازار و انتظار مردم برای پایین آمدن قیمت‌ خودرو باعث شده تا نمایندگان مخالف از عملکرد وزارت صمت در خصوص صنعت و بازار خودرو انتقاد کنند و در مقابل نمایندگان موافق با اشاره به وضعیت این وزارتخانه در مدت حضور وزیر قبلی و مقایسه با عملکرد وزیر جدید از رضا رحمانی حمایت کنند.
 
در مقام انتقاد، محمدرضا عارف؛ نماینده مردم تهران می‌گوید: «بی‌ثباتی در بازار خودرو و الزام مصرف‎کننده اصلی به پرداخت پول اضافه، قابل قبول نیست و انتظار می‌رود وزارت صنعت، معدن و تجارت برای ساماندهی بازار تصمیم جدی بگیرد.»
 
باید به وزیر صنعت فرصت بیشتری داد
 
اما سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس با دفاع از عملکرد رضا رحمانی در مدت کوتاهی که سکان وزارت صمت را در دست گرفته است، می‌گوید: «رضا رحمانی در مدت کوتاه مدیریتش، خدمات ارزنده‌ای برای صنعت و دفاع از حقوق مردم انجام داد. وی نه‎تنها چالش‌های خودرو از جمله رانت و فساد را از بین برد، بلکه تولید خودرو از ۶۰۰ تا ۷۰۰ دستگاه در روز را به بیش از ۲هزار دستگاه رساند.»
 
ولی ملکی با تاکید بر مقابله رحمانی با رانت، فساد و پارتی بازی می‌افزاید: «رحمانی جلوی تخصیص ارز دولتی به افراد و وارد کنندگانی را که حقشان نبوده گرفت و با فساد مبارزه کرد. او صنعت خودرو را سامان داد و با افزایش تولید خودرو، مشکلات و چالش‎های خودرو را در مسیر حل‎وفصل قرار داد.»
 
ملکی با تاکید بر این‎که که باید به وزیر صنعت فرصت بیشتری داد، اظهار می‌کند: «رحمانی مدت کمی است که مسئولیت وزارتخانه را به عهده گرفته که تاکنون موفق عمل کرده است. نباید بدون در نظر گرفتن شرایط و امکانات، چوب لای چرخ یک وزارتخانه گذاشت.»
 
فرمول «5درصد» یا «20درصد»؟
 
به نظر می‌رسد روی صحبت این عضو کمیسیون صنایع با دیگر نمایندگانی است که در روزهای اخیر با اشاره به وضعیت نابسامان بازار خودرو، مدام از وزارت صنعت، معدن و تجارت انتقاد می‎کنند.
 
در روزهای اخیر برخی از نمایندگان سوالاتی را درخصوص قیمت‌گذاری خودرو با فرمول 5درصد پایین‌تر از قیمت حاشیه بازار مطرح کرده‎اند. این در حالی است که قیمت خودرو در کارخانه و بازار همچنان از فاصله حداقل 20درصدی برخوردار است.