خودروهای دست دوم وارداتی؛ آری یا خیر؟

به گزارش پدال نیوز به نقل از ایرنا، همین چند روز پیش بود که «حمید بعیدی‌نژاد» سفیر کشورمان در انگلستان در یکی از شبکه های اجتماعی نوشت: «سالهاست بسیاری از کشورها حتی کشورهایی مانند روسیه، چین و هند که خود دارای صنایع داخلی تولید خودرو هم هستند، برای رفاه مردم، مدیریت بازار، کاهش قیمت و افزایش استانداردهای محیط زیست، واردات خودروهای دست دوم کمپانی‌های مهم اتومبیل‌سازی را با تعرفه و تضمین کیفیت تسهیل کرده اند.»
وی ادامه داد: «اگر تحریم صنایع خارجی خودرو مانند رنو و پژو و دیگران انجام نشده بود امروز شرایط صنعت خودرو در ایران متفاوت بود، اما در شرایط تحریم و محدودیت های متعدد دیگر، موضوع واردات خودروهای دست دوم با کیفیت که می‌تواند قیمت خودروهای مناسب را تا حد زیادی کاهش دهد در ایران نیز شایسته بررسی جدی است.»
برخی کارشناسان اما مطرح شدن بحث واردات خودرو در شرایط حساس کنونی را حرکت در مسیر مدّنظر دشمنان و بدخواهان کشور قلمداد می کنند.
آنان معتقدند افزایش واردات در این شرایط به معنای افزایش نیاز به ارز، فشار بیشتر به دولت و در نتیجه افزایش مجدد نرخ ارز است. یعنی واردات همچون مسکّنی است که تب بازار را پایین می آورد، اما به اقتصاد ضربه می زند.
به گفته این کارشناسان، باید بپذیریم که امروز وسط یک جنگ اقتصادی هستیم و مطرح کردن موضوعاتی نظیر واردات خودروهای دست دوم در این شرایط، جز مصرف گرایی نتیجه ای ندارد و مشکلی را حل نمی کند.
حتی اعضای انجمن واردکنندگان خودرو در این زمینه می گویند: هیچ شاخصی برای قیمت گذاری این خودروها وجود ندارد، ضمن اینکه به دلیل سوء استفاده سودجویان به درهم آمیختگی بیشتر بازار می انجامد.
 
* مشکل خدمات پس از فروش و محاسبه حقوق گمرکی
«کوروش طواحن»، کارشناس خودروهای خارجی در این مورد  گفت: هر چند اگر چنین گشایشی در کشور ایجاد شود، به نفع فعالان خرید و فروش خودروهای دست دوم خارجی خواهد بود، اما به دلیل مسائل ارزی و نبود خدمات پس از فروش مناسب، تحقق این امر دور از ذهن است.
وی یادآور شد: هیچ وقت در کشور اجازه ورود خودروهای دست دوم خارجی داده نشده، مگر اینکه برخی افراد با ترفندها و ملاحظاتی موفق به ورود این خودروها از بعضی کشورهای همسایه آن هم خودروهای با کارکرد پایین می شدند.
وی اظهار داشت: در صورت اجازه ورود خودروهای دست دوم، یکی از مشکلات اصلی چگونگی محاسبه حقوق گمرکی آنها خواهد بود، زیرا ماشین های نو و صفر کیلومتر قیمت شرکتی مشخصی دارند، اما قیمت خودروهای دست دوم مشخص نیست.
این فعال اقتصادی اضافه کرد: در صورتی که ساز و کاری برای تعیین قیمت کارشناسی آنها در گمرکات اندیشیده شود تا دولت بتواند حقوق گمرکی خود را وصول کند، شاید بتوان به چنین گزینه ای فکر کرد.
طواحن گفت: این روزها طبق قوانین سختگیرانه گمرکی، خودروی خارجی باید از کشور مبدا شرکت تولیدکننده آورده شود؛ به طور مثال خودروی بی. ام. دابلیو (BMW) باید از آلمان آورده شود و اینکه آن را از کشوری همچون امارات وارد کنند پذیرفته نیست.
وی با اشاره به مسائل مهمی که در شرایط تحریم های کنونی جزو اولویت های کشور است، مطرح شدن چینن مساله ای را شایعه ای بی اساس برشمرد که به گفته او هیچ گاه عملیاتی نخواهد شد.
 
* ناتوانی داخلی ها در رقابت با خارجی ها
یک نمایشگاه دار خودروهای خارجی که نخواست نامش اعلام شود نیز گفت: خودروهای دست دوم و کارکرده در خارج کشور قیمت های بسیار پایینی دارند و اگر دولت برنامه ای برای واردات چنین خودروهایی داشته باشد، بازار خودروهای داخلی به دلیل ناتوانی در رقابت با آنها به شدت کساد خواهد شد.
وی اظهار داشت: در سایر کشورها، به طور تقریبی پس از پنج تا هفت سال خودروها «از رده خارج» محسوب می شوند و با توجه به اینکه هزینه تعمیرات خودرو در اکثر کشورها بسیار بالاست افراد سعی می کنند پس از چند سال خودروی نوی دیگری خریداری کنند.
این فعال خودروهای خارجی ادامه داد: خدمات پس از فروش هم موضوعی است که به هیچ عنوان قابل چشم پوشی نیست، زیرا اگر قطعه ای موجود نبوده یا تعمیرکاران اشرافی به این خودروها نداشته باشند، در عمل با خواب خودروها مواجه خواهیم شد.
 
* رشد بی رویه قیمت ها و رکود حاکم بر بازار خودرو
فروشنده دیگری در غرب تهران به ایرنا گفت: حدود 10 روز است که در عمل خرید و فروشی انجام نمی شود و بازار وارد رکود شده است. تا 10 روز پیش فروشنده اتومبیل نداشتیم، اما اکنون 10 روز است که خریداری وجود ندارد.
این بنگاهدار خودروهای خارجی، دلیل این مساله را رشد بی رویه قیمت ها در مدت یاد شده و همچنین انجام عمده خرید و فروش ها بین دلالان عنوان کرد.
وی بیان داشت: در شرایط کنونی، بازار با افت شدید معاملات مواجه شده و قیمت ها تا 10 درصد کاهش یافته است.
به گفته این فعال اقتصادی، اغلب افراد به دنبال خودروهای در بازه قیمتی 400 تا 700 میلیون تومانی هستند که در عمل کمتر خودرویی در این حد قیمت یافت می شود، مگر اینکه به خرید خودروهای مدل پایین قناعت کنند.
 
* واردات خودرو، مسکّن موقت
«سعید موتمنی»، رئیس اتحادیه صنف نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو تهران نیز درباره مطرح شدن موضوع ورود خودروهای کارکرده خارجی می گوید: اگر خواهان کاهش التهاب بازار هستیم، باید اجازه دهیم چنین مساله ای در کشورمان اتفاق بیفتد، زیرا دیگر کشورها نیز تجربه موفقی در این زمینه داشته اند.
وی گفت: بهتر است خودروهای کارکرده از شرکت هایی مانند تویوتا، کیا، هیوندایی، نیسان و غیره که سالهاست در ایران سابقه دارند، وارد شود تا مشتریان از مزیت خدمات پس از فروش نیز بهره مند شوند.
رئیس اتحادیه صنف نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو تهران در عین حال یادآور شد: خودروهای خارجی به دلیل کیفیت بالای قطعات کمتر به تعمیر نیاز پیدا می کنند، این در حالی است که در صورت نیاز، قطعات مورد نظر از طریق مکاتبه الکترونیکی با شرکت های مادر طی 24 تا 48 ساعت از طریق پست یا مسافری به دست مشتری می رسد؛ بنابراین مطرح کردن مشکل خدمات پس از فروش بهانه جویی مخالفان واردات است.
وی گفت: در خارج از کشور طول عمر متوسط پنج تا هفت ساله برای خودروها به عنوان یک کالای مصرفی در نظر می گیرند و پس از آن به گورستان خودروها فرستاده می شوند.
موتمنی در پاسخ به برخی منتقدان واردات خودروهای کارکرده و دست دوم، تصریح کرد: قرار نیست این مساله به رویه ای در کشور تبدیل شود، بلکه مقصود مطرح کنندگان این موضوع فرو نشاندن التهاب بازار است؛ بر این اساس پروژه ای موقتی و به عنوان مسکّن خواهد بود.
وی ادامه داد: همچنین با وجود خودروهای خارجی ارزان قیمت، تلنگری به خودروسازان داخلی وارد می شود تا برای حفظ بازار به بهبود کیفیت تولیدات خود بپردازند.
رئیس اتحادیه صنف نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو تهران اضافه کرد: کشورهایی نظیر چین، روسیه و هند که مبادله کالا به کالا با آنها داریم، می توانند مبدا خوبی برای واردات خودروهای کارکرده باشند و علاوه بر آن صادرکنندگانی در کشور داریم که حاضرند در قبال صادرات محصول خود، خودرو وارد کنند.
وی گفت: به این ترتیب، ضمن اینکه جریان صادرات و واردات انواع کالا رونق می گیرد، بازار خودرویی کشور از رکود خارج و قیمت ها به واقعیت نزدیکتر می شود.
موتمنی، تداوم اسقاط خودروهای کارکرده را دیگر مزیت واردات خودروهای کارکرده خارجی برشمرد که نتیجه آن کمک به رونق کسب و کار است.
به گزارش ایرنا، پیش از این «رضا رحمانی» وزیر صنعت، معدن و تجارت در گفت وگو با یکی از خبرگزاری ها با بیان اینکه پیشنهاد واردات خودروی دست دوم به دلیل مشکل منابع ارزی، درست نیست، تاکید کرد: باید خودروسازهای داخلی خودروی بیشتری تولید کنند.
 
* لزوم عرضه بیشتر خودروسازان داخلی
موتمنی تاکید کرد: باید فرمول قیمت گذاری خودرو مشخص باشد تا سوء استفاده کنندگان از تعیین قیمت سلیقه ای و با در نظر گرفتن سود بالا برای خود، خودداری کنند.
وی خاطرنشان کرد: این مهم بر عهده سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان است، اما اکنون که تکلیف قیمت ها مشخص نیست، سازمان تعزیرات حکومتی نیز نمی تواند بابت گرانفروشی ها ورود کند.
رئیس اتحادیه صنف نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو تهران درباره وضعیت بازار خودروهای دست دوم یادآور شد: وقتی قیمت خودرو نو بالا باشد، قیمت کارکرده هم به تبع آن بالا می رود و برعکس، اما حقیقت این است که این روزها تقاضایی برای خرید وجود ندارد.
در این زمینه، «رضا همامی»، یک فعال نمایشگاهی خودروهای داخلی نیز به ایرنا گفت: این روزها رکود کامل بر بازار خودرو سایه افکنده و در عمل خرید و فروشی در خودروهای صفر یا دست دوم و کارکرده شاهد نیستیم.
وی بیان داشت: این رکود از اوایل امسال آغاز شده و به جز اندک معامله هایی که خریداران واقعی انجام می دهند، در عمل فقط شاهد تغییر روزانه اتیکت قیمت ها هستیم.
وی، افزایش عرضه خودرو را در تغییر این شرایط موثر دانست و گفت: به طور نمونه در روزهای گذشته و با اعلام ارسال دعوتنامه های پژو 2008 برای مشتریان، شاهد افت قیمت آن به 370 میلیون تومان بودیم، در حالی که در هفته های گذشته حتی تا مرز 470 میلیون تومان نیز بالا رفته بود.
این فعال بازار خودرو تاکید کرد: وقتی خودرو در بازار به اندازه کافی عرضه شود، افراد از قیمت گذاری سلیقه ای پرهیز خواهند کرد.
 پایش قیمت های خودرو در هفته های گذشته حکایت از مطرح شدن ارقام عجیب و غریبی داشت؛ ارقامی که در مقایسه با فروردین نیز تفاوت های اساسی داشت و مشتریان و مصرف کنندگان خودرو دلیلی منطقی برای این افزایش ها پیدا نمی کنند.
مطابق آمارها، سالانه به واردات 70 هزار خودروی خارجی برای پاسخگویی به تقاضای مشتریان نیاز است، و در زمان حاضر کمبود خودرو در بازار به رشد قیمت ها دامن زده است.